Enig idee hoe dat zit met conditieverlies als je bloed hebt gegeven (laagste hoeveelheid, want het was al een tijdje geleden)?
Daar vraag je me wat.
Jij zal vermoedelijk zo'n 6 liter bloed hebben, je zal normaal gesproken niet meer dan 500 ml bloed hebben gedoneerd, zo'n 10%.
Normaal gaan rode bloedcellen zo'n 3 maanden mee. De snelheid van productie is vooral afhankelijk van de concentratie van de verschillende regulerende hormonen, waarvan het EPO uiteraard het bekendste is. Wanneer jouw nieren detecteren dat de bloedconcentratie is gedaald (dit gebeurt vrij snel) dan secreteren de nieren epo. Dit epo stimuleert ter hoogte van het beenmerg de aanmaak van rode bloedcellen.
De vorming van een erythrocyt (orde bloedcel) neemt ongeveer een week in beslag.
Echter, de verschillende regulerende hormonene waaronder het epo stimuleren niet alleen de vorming maar ook de rijping waardoor het aantal rode bloedcellen sneller aangevuld zal zijn.
De hoeveelheid hemoglobine daalt ook door een bloeddonatie. Het duurt helaas 3-4 weken voordat de hoeveelheid hemoglobine weer normaal is.
Het is maar de vraag in hoeverre een beperktere zuurstofopnamecapaciteit van het bloed de prestaties nadelig beïnvloedt. Dit zal afhangen van het uithoudingsvermogen, de sport die je beoefent, het deel van het lichaam wat de bottleneckfactor vormt (te zwakke beenspieren of een slappe mentaliteit kunnen eveneens een beperkende factor zijn waardoor je het uithoudingsvermogen niet optimaal benut) enz.
Bij bloeddonatie verlies je niet enkel rode bloedcellen, je verliest ook een hoop vocht wat weer aangevuld moet worden. Het is vooral dat vochtverlies wat nadelig is voor de prestaties. Dit is een bekend probleem voor hardlopers en wielrenners. Eens ze meer dan pak hem beet 2% van hun lichaamsgewicht aan vocht hebben verloren dan dalen de prestaties zeer sterk. Dat (hooguit) halve liter vocht wat je aan plasma verliest is op zich geen probleem, wel is het een probleempje dat dit vocht uit de bloedvaten komt. Compensatiemechanismen in jouw lichaam zorgen er voor dat binnen een aantal dagen dit vocht is aangevuld, oa door de dorst te stimuleren, de vochtopname te vermeerderen (door de concentratie van natrium en kalium te veranderen) vast te houden) en door netto vocht te verplaatsen van buiten de bloedvaten naar binnen de bloedvaten.
Vooral het vochtverlies zorgt voor een verminderde prestatie, die daling aan rode bloedcellen is geen probleem zolang je niet een maximale prestatie wil leveren, je kan nog steeds redelijk zwaar trainen met minder dan 10% minder erythrocyten. Aangezien de hoeveelheid vocht in jouw bloedvaten binnen een aantal dagen weer hersteld is en dit effect na de 1ste dag al zeer groot is zal je zeker geen probleem ondervinden van een bloeddonatie wanneer je pas 2 of 3 dagen later sport (ik weet niet precies hoelang het herstel van de vochtbalans duurt maar langer dan 3 dagen zal het in dit geval naar mijn inschatting niet zijn). De dag zelf, eventueel de dag er na, zal je waarschijnlijk wel minder kunnen presteren.
Dit heb ik zelf ook ervaren toen ik eens bloed gaf, de training ging die avond een stuk moeizamer.
Dus...het best geen bloed geven wanneer je dezelfde dag of de dag er na wil sporten.
Een groter probleem is dat je bij bloeddonatie ook mineralen zoals ijzer verliest. Veel mensen eten en absorberen voldoende ijzer maar wanneer je maar net genoeg ijzer hebt dan zal een regelmatige bloeddonatie er voor zorgen dat jouw ijzerconcentratie te laag wordt.
Waarvoor heb je ijzer nodig? Het zuurstof bindt aan het ijzer (het ijzer verandert dan van oxidatietoestand), het ijzer is gebonden aan de heemgroep van het hemoglobine en het hemoglobine is opgelost in de rode bloedcel.
Persoonlijk neem ik liever niet het risico dat ik een ijzertekort krijg aangezien ik toch al vegetariër ben en ik in de piek van mijn leven ook elke dag fysiek maximaal wil kunnen presteren.
Edit: hier nog een bron.
http://www.physsportsmed.com/issues/2001/06_01/news.htm