Leraar nederlands/ nederlandsleraar

[berggie2]

Hallo allemaal, we hadden net een leuke discussie en we kunnen er op internet niet uitkomen, graag jullie mening.

Is het grammaticaal fout om het te hebben over een duitsleraar een fransleraar een engelsleraar een nederlandsleraar etc? leraar duits leraar frans etc, klinkt beter, maar is fransleraar fout? en zoja wat is de regel daarover? waarom is wel geschiedenisleraar en geen fransleraar? ik ben benieuwd.

groeten Floor

[nickybol]

Voor zover ik weet is geschiedenisleraar, of bijvoorbeeld aardrijkskundeleraar, toch wel informeel taalgebruik. In de officiele schrijftaal worden deze niet gebruikt, maar dan heeft men het over een leraar wiskunde, of een leraar Frans, of een leraar levensbeschouwing.

[ypsilon]

Een regel weet/vind ik zo gauw niet. "Aardrijkskundeleraar" en "geschiedenisleraar" zijn echter opgenomen in de Woordenlijst Nederlandse Taal, "Fransleraar", "Duitsleraar",... niet. Ook Van Dale kent geen samenstellingen waarbij linkerlid een taal is en het rechterlid een zelfstandig naamwoord.

[Klintersaas]

Deze vraag trekt mijn aandacht al vanaf dat hij gepost werd, maar tot nog toe heb ik er ook nog geen antwoord op gevonden en dus niets gepost. Ik zal echter zeker blijven zoeken tot ik een antwoord vind.

Voor zover ik weet is geschiedenisleraar, of bijvoorbeeld aardrijkskundeleraar, toch wel informeel taalgebruik. In de officiele schrijftaal worden deze niet gebruikt, maar dan heeft men het over een leraar wiskunde, of een leraar Frans, of een leraar levensbeschouwing.

Waar baseer je dit op?

"Aardrijkskundeleraar" en "geschiedenisleraar" zijn echter opgenomen in de Woordenlijst Nederlandse Taal

Inderdaad. Zo goed als alle schoolvakken (op de talen na) zijn overigens opgenomen in de Woordenlijst Nederlandse Taal:

• aardrijkskundeleraar
• biologieleraar
• geschiedenisleraar
• godsdienstleraar
• natuurkundeleraar
• scheikundeleraar
• wiskundeleraar

Opvallend is dat de Woordenlijst Nederlandse Taal wel natuur- en scheikundeleraar kent, maar niet fysica- noch chemieleraar. Verder is "godsdienstleraar" wél opgenomen, maar "zedenleerleraar" niet.

Wat nog opvalt is dat "taalleraar" wél is opgenomen, maar samenstellingen met aparte talen niet.

Ik heb hier vooralsnog geen verklaring voor, maar ik zal er zeker één proberen te vinden.

PS: In bepaalde dialecten zoals het Maastrichts spreekt men wél van een Frans-, Duits- of Engelsleraar.

[berggie2]

Leuk om te lezen dat enkelen zich er nog mee bezig houden. I weet zefook nog steeds geen goed antwoord op de vraag. zou het wellicht te maken kunnen hebben met het eventuele misverstand dat zou kunnen ontstaan tussen bijvoorbeeld Fransleraar en een Franse leraar?

[Rhiannon]

Ik kan me uit mijn schooltijd nog wel herinneren dat we het hadden over de Franse leraar.

Fransleraar is bij mijn weten Afrikaans.

[Stephaan]

Ik kan me uit mijn schooltijd nog wel herinneren dat we het hadden over de Franse leraar.

Fransleraar is bij mijn weten Afrikaans.

Die Franse leraar is dan wel weer een geval apart . Was er in jullie school dan ook sprake van een wiskundige leraar en een scheikundige leraar enz...?

[berggie2]

een Franse leraar kan bestaan net zo makkelijk als een Engelse een Duitse of een Braziliaanse leraar, alsmede een kale leraar, een grote of een dikke leraar. Misschien had hij wel een Franse leraar die gym gaf, het is zeker mogelijk.

[Veertje]

Vraag een paar dagen geleden aan Taalunieversum gesteld en vandaag al antwoord via E-mail gehad van Aleid Fokma:

Dit was het antwoord:

VRAAG

> Waarom schrijft men wel scheikundeleraar, wiskundeleraar, etc. maar niet

> Fransleraar, Duitsleraar?

>

> ANTWOORD

> Dat heeft vermoedelijk te maken met de herkomst van de woorden. Woorden

> als 'wiskundeleraar' en 'scheikundeleraar' zijn opgebouwd uit twee

> zelfstandige naamwoorden - een heel gewoon procedé voor het vormen van

> nieuwe woorden. Taalnamen als 'Frans' en 'Duits' zijn echter direct

> afgeleid van bijvoeglijke naamwoorden, en kennelijk worden ze nog

> gedeeltelijk als zodanig aangevoeld. Het combineren van een zelfstandig

> naamwoord en een bijvoeglijk naamwoord tot één samenstelling kan wel, maar

> is veel ongewoner dan het combineren van twee zelfstandige naamwoorden,

> zeker als het bijvoeglijk naamwoord, zoals hier het geval is, onverbogen

> blijft. Veel woorden die volgens dit procedé gevormd zijn, worden als

> germanismen gezien - woorden die uit het Duits zijn overgenomen. In de

> praktijk komen 'Duitsleraar', 'Fransleraar' en 'Nederlandsleraar' wel nu

> dan voor, maar de omschrijvingen 'leraar Duits/Frans/Nederlands' zijn toch

> het gewoonst.

[Phys]

Blijft de vraag of Nederlandsleraar wel correct (toegestaan) is...

[ypsilon]

Het is, als ik het goed heb, niet per se incorrect, maar wel ongewoon. Ik denk dat de meeste mensen het vinden wringen en sowieso niet gauw zullen gebruiken.

Eigenlijk, als je gaat spreken van bijvoorbeeld een Nederlandsleraar, zou Nederlandstaal ook een goede samenstelling zijn... Lijkt nergens naar.

[Klintersaas]

Vraag een paar dagen geleden aan Taalunieversum gesteld en vandaag al antwoord via E-mail gehad van Aleid Fokma:

Dat weten we dan ook alweer. Ik heb anderhalve week geleden ook de grote middelen (lees: een heel netwerk van collega-taalliefhebbers en taalexperts) ingeschakeld, maar de resultaten laten blijkbaar iets langer dan verwacht op zich wachten. Wanneer ik antwoord krijg meld ik het hier wel.

Het is, als ik het goed heb, niet per se incorrect, maar wel ongewoon.

Zo interpreteer ik het ook.

Eigenlijk, als je gaat spreken van bijvoorbeeld een Nederlandsleraar, zou Nederlandstaal ook een goede samenstelling zijn... Lijkt nergens naar.

Je hebt gelijk.

[Klintersaas]

Momenteel staat de vraag ook te pronken op de taalblog Taalkoeien. Daar werd eveneens de interessante opmerking gemaakt dat er geen probleem is bij taalnamen die niet van een landsnaam zijn afgeleid zoals 'Hindi'. Zo klinkt 'Hindileraar' helemaal niet vreemd. Dit ondersteunt ook het vermoeden van het Taalunieversum.