Diëlektrische vs. di-elektrische

[Klintersaas]

Neen, 'diëlektrisch' is fout. Volgens 'bijzonder geval' 7.B krijgt een afleiding met een Grieks of Latijns voorvoegsel een koppelteken bij klinkerbotsing. De klinkercombinatie 'i+e' botst en het voorvoegsel 'di-' is zelfs expliciet opgenomen in de lijst.

'Di-elektrische constante' is de enige juiste spellingswijze!

[TD]

De gangbare schrijfwijze is in elk geval diëlektrisch en zo heeft Van Dale het ook opgenomen.

[ypsilon]

Ik zou in dit geval de gangbare spellingswijze aanhouden (daar we toch vooral letten op spelling omwille van de vindbaarheid door zoekrobots). Er valt wel een taalkundig boompje over op te zetten, maar met Van Dale in de hand is deze schrijfwijze verdedigbaar (geen van beide schrijfwijzen zijn opgenomen in de WNT).

[Klintersaas]

De gangbare schrijfwijze is in elk geval diëlektrisch en zo heeft Ik zou in dit geval de gangbare spellingswijze aanhouden (daar we toch vooral letten op spelling omwille van de vindbaarheid door zoekrobots). Er valt wel een taalkundig boompje over op te zetten, maar met Van Dale in de hand is deze schrijfwijze verdedigbaar (geen van beide schrijfwijzen zijn opgenomen in de WNT).

Als deze schrijfwijze daadwerkelijk gangbaarder is wil ik me er wel bij neerleggen (o.a. omdat we inderdaad vindbaarheid nastreven). Ik heb ook al in de WNT gekeken, maar daar staat het inderdaad niet in.

[TD]

Waaruit blijkt dat deze schrijfwijze gangbaar is en de andere niet? De titel van de gelijknamige Wikipediapagina? Het aantal hits via Google?

Onder andere ja, zo ook alle Nederlandstalige vakliteratuur (over dit onderwerp) die ik al ben tegengekomen.

Als deze schrijfwijze daadwerkelijk gangbaarder is wil ik me er wel bij neerleggen (o.a. omdat we inderdaad vindbaarheid nastreven).

Dat lijkt me ook het beste idee.

[Klintersaas]

Onder andere ja, zo ook alle Nederlandstalige vakliteratuur (over dit onderwerp) die ik al ben tegengekomen.

Wel, dan geloof ik je op je woord, maar bedenk ook dat meer dan de helft van de Nederlandstalige vakliteratuur nog steeds het foutieve 'quantum' schrijft i.p.v. 'kwantum'.

Ik leg me erbij neer dat de titel blijft zoals hij nu is.

PS: Misschien dat het voor de naslag of eventuele verdere discussie beter is dat dit afgesplitst wordt naar 'Taalkunde' onder de titel 'Diëlektrische vs. di-elektrische'.

[TD]

PS: Misschien dat het voor de naslag of eventuele verdere discussie beter is dat dit afgesplitst wordt naar 'Taalkunde' onder de titel 'Diëlektrische vs. di-elektrische'.

Goed idee: hierbij afgeplitst en verplaatst naar taalkunde, verwezen vanuit de topic over spelfouten.

[mister T]

Neen, 'diëlektrisch' is fout. Volgens 'bijzonder geval' 7.B krijgt een afleiding met een Grieks of Latijns voorvoegsel een koppelteken bij klinkerbotsing. De klinkercombinatie 'i+e' botst en het voorvoegsel 'di-' is zelfs expliciet opgenomen in de lijst.

'Di-elektrische constante' is de enige juiste spellingswijze!

Uw uitleg klopt, maar uw interpretatie niet, want "di" heeft hier niets te maken met een Grieks woord of voorvoegsel. Kijk maar naar diëtist en diëdraal. Een voorbeeld waar het wel gaat over een Grieks voorvoegsel is di-ethylether, een ether met "twee" eenheden ethyl.

De enige juiste schrijfwijze is dus diëlektrisch.

[Klintersaas]

Je hebt volledig gelijk. Ik had er helemaal niet bij stilgestaan dat 'di-' niet in de betekenis van 'twee' werd gebruikt, maar afkomstig is van (het wél Griekse) 'dia' dat 'door' betekent. Zie ook hier.

De correcte schrijfwijze is dus inderdaad 'diëlektrisch'. Mijn excuses.

[TD]

Dat sust dan ook mijn geweten, ik heb het immers altijd zo geschreven

[Phys]

(het wél Griekse)

Maar dan gaat toch dezelfde redenering op? De combinatie botst schijnbaar (daar doet de betekenis van "di" niets aan af), en het voorvoegsel is Grieks of Latijns (namelijk Grieks). Daarmee voldoet het toch nog steeds aan het 7.B?

[Klintersaas]

Maar dan gaat toch dezelfde redenering op? De combinatie botst schijnbaar (daar doet de betekenis van "di" niets aan af), en het voorvoegsel is Grieks of Latijns (namelijk Grieks). Daarmee voldoet het toch nog steeds aan het 7.B?

Neen, omdat het voorvoegsel niet meer als zodanig te herkennen is. Mocht het woord 'dia-elektrisch' zijn geweest dan was dat koppelteken wél op zijn plaats. Mister T heeft hier m.i. gelijk, maar haalt echter irrelevante voorbeelden aan. Zo heeft 'diëtist' helemaal niets te maken met voorvoegsels maar is het afkomstig van het Griekse 'diatia' (= leefregel). Van 'diëdraal' hebben ik noch Google ooit gehoord.

[mister T]

Ik had het moeten houden bij het feit dat 'di' van diëlektrisch niet 'twee' betekent. Diëdraal betekent net hetzelfde als torsiehoek of de hoek tussen twee vlakken (daarvoor heb ik dan geen Google nodig), maar het is irrelevant omdat het het een afleiding is. Kijk maar eens in het Groot woordenboek van de Nederlandse taal.

U hebt uw best gedaan, maar echter jammer van die tautologie:

maar haalt echter irrelevante voorbeelden aan

[Phys]

Neen, omdat het voorvoegsel niet meer als zodanig te herkennen is.

Daar zit het 'em dus in. Of het te herkennen is, blijft altijd een beetje subjectief. In 'di' 'dia' herkennen, is niet uitermate lastig.

Een afleiding met een voorvoegsel van Griekse of Latijnse oorsprong behandelen we als een samenstelling.

Aangezien de oorsprong van 'di' het Griekse 'dia' is, blijf ik erbij dat zowel voor diëlektrisch als voor di-elektrisch iets (let op: iets) te zeggen is.

[mister T]

Ik heb een mail gestuurd naar de mensen van Van Dale en dit is hun antwoord:

Dit is inderdaad een lastig woord. Van Dale heeft indertijd - in 2005 - overlegd met de Nederlandse Taalunie, de bevoegde instantie als het om spelling gaat, over de spelling van dit woord, dat niet in het Groene Boekje staat. De uitkomst was, dat het eerste deel eigenlijk dia- is, dat vóór een klinker wordt verkort tot di-. Het woord zou daarmee niet meer als een doorzichtige samenstelling kunnen worden beschouwd, wat een voorwaarde is om een koppelteken te mogen gebruiken. Het wordt, anders gezegd, opgevat als niet-geleed woord, en in die gevallen komt een trema bij klinkerbotsing.

Met vriendelijke groet,

Theo de Boer

redactie Van Dale