Zowel de man als de vrouw leest/lezen

[yin]

Intuïtief dacht ik dat zowel de man als de vrouw lezen correct is, het zijn immers twee personen die lezen.

De spellingscorrector zei echter dat het zowel de man als de vrouw leest moet zijn, omdat in structuren met zowel ... als ... met beide delen in enkelvoudige vorm, het werkwoord ook in enkelvoudige vorm moet staan.

Ik heb mijn zin aangepast en het werkwoord in enkelvoudige vorm gezet. Dit was op een schrijftaak voor Nederlands. Mijn leerkracht heeft dit als fout aangerekend en gezegd dat het toch lezen moet zijn.

Wat is nu de correcte vorm van het werkwoord?

[Klintersaas]

Vertrouw nooit je spellingscorrector is mijn motto, maar in dit geval is het enkelvoud wel degelijk correct.

In de constructie "zowel ... als" zijn drie regels van toepassing:

• Als beide delen van de nevenschikking enkelvoud zijn, staat ook de persoonsvorm in het enkelvoud:
  
  Voorbeeld: "Zowel de man als de vrouw leest."
• Als ten minste één van beide delen van de nevenschikking meervoud is, staat de persoonsvorm in het meervoud:
  
  Voorbeeld: "Zowel de mannen als de vrouw lezen."
• Als beide delen van de nevenschikking een andere persoonsvorm vragen, staat de persoonsvorm in het meervoud:
  
  Voorbeeld: "Zowel de man als ik lezen." ("de man" vraagt "leest" als persoonsvorm, "ik" vraagt "lees")

In deze zin heb je dus met het eerste geval te maken en is enkelvoud correct. Ik zou naar je leerkracht trekken en punten- en eerherstel vragen.

PS: Als je leerkracht mijn uitleg niet als bron aanvaardt, Taaladvies is het met me eens (zie hier en hier).

[ypsilon]

Uit de eerste link zou je kunnen concluderen dat beide mogen:

Hoewel het onderwerp van de voorbeeldzin een nevenschikking van twee leden en dus meervoudig is, kan de persoonsvorm bij deze constructie altijd in het enkelvoud staan. Door de meervoudsbetekenis van het onderwerp zijn veel taalgebruikers geneigd in zinnen als deze ook een meervoudige persoonsvorm te gebruiken. Volgens de ANS bestaat er in het taalgebruik zelfs een duidelijke voorkeur voor het meervoud, vooral als de nevenschikking meer dan twee leden heeft.

Het gebruik van het meervoud is evenwel niet voor iedereen aanvaardbaar. Het Handboek Verzorgd Nederlands veroordeelt het als 'niet correct'. De Schrijfwijzer oordeelt minder streng, maar stelt wel voorop dat we de persoonsvorm bij voorkeur in het enkelvoud schrijven.

Maar als je de formele regels volgt, dan is de persoonsvorm in het enkelvoud de enige correcte manier.

[yin]

Bedankt. Ik zal dit zeker aan mijn leerkracht voorleggen.

[Midas]

Wauw, van dit soort topics geniet ik echt en ik wil dan ook graag zowel de topicstarter als de antwoordgevenden bedanken voor dit stukje nieuwe kennis. Bedankt.