opwarmen van plaat met gat erin

[Hilde]

de vraag is of het gat groter of kleiner wordt

[noortje]

het gat zal kleiner worden, doordat stoffen uitzetten als ze warmer worden.

de atomen krijgen meer energie, waardoor ze beweeglijker worden.

er is zo'n bol met ring (heeft een naam, maar die weet ik niet meer):

kamertemperatuur: bol raakt door ring

bol verwarmen: bol raakt niet meer door ring

zelfde principe

[chablis]

Het gat wordt juist groter omdat het geheel uitzet. Zo worden bijvoorbeeld lagers in- en uitgebouwd.

Gravesande, Willem Jacob 's- ('s-Hertogenbosch 26 sept. 1688 ö Leiden 28 febr. 1742), Nederlands wis- en natuurkundige, studeerde aanvankelijk rechten. In 1715 werd hij gezantschapssecretaris te Londen, in 1717 hoogleraar te Leiden in de wis- en sterrenkunde, in 1734 in de wijsbegeerte aldaar. Met anderen publiceerde hij het Journal littéraire (1713ö1722, daarna als Journal de la république des lettres tot 1736 voortgezet). In de filosofie bestreed hij vooral de fatalistische leer der voorbeschikking van Spinoza en Hobbes. Hij was bevriend met Newton, wiens natuurkundige inzichten hij propageerde. Zijn standaardwerk Physices elementa was het eerste leerboek van de experimentele natuurkunde. Hij verrijkte de experimentele natuurkunde met duidelijke demonstratieproeven (bijv. de bol en ring van 's-Gravesande om de uitzetting van metalen bij verhitting te demonstreren) en een aantal ontdekkingen, daarbij gebruik makend van instrumenten die Johan van Musschenbroek voor hem vervaardigde. 's-Gravesande heeft de grondslag gelegd voor het onderwijs in de experimentele fysica.

PROEF 3: opstelling: bol en ring van ‘s - Gravesande -> bol kan

precies door de metalen ring -> bol verwarmen

waarneming:

- bol geraakt niet meer door de ring

verklaring:

- bol = uitgezet door verwarming

Grtz

Ton

[noortje]

Het gat wordt juist groter omdat het geheel uitzet. Zo worden bijvoorbeeld lagers in- en uitgebouwd.

ik ben niet echt een kei in natuurkunde, maar als alles uitzet, dan zetten de randen van de opening ook uit: dus ofwel kleiner ofwel evengroot zou ik dan denken.

waarom wordt de opening net groter?

[chablis]

Je moet het iets anders benaderen. Aangezien de plaat, ring, of wat dan ook uitzet, neemt de totale omtrek toe en wordt het gat dus groter. De proef van 's Gravezande doet precies het omgekeerde: hij warmt het object op, dat door het gat moet. Dit zet dus uit en past niet meer.

Deze eigenschappen worden voor diverse bevestigings- of borgingstechnieken gebruikt. Maak maar eens het handvat van een ouderwets fietsstuur warm, dan schuif je het er zo af. En wat ik al zei van een kogellager in een carter. Het carter leggen ze dan op een gewone gasbrander (kookstel) zodat het metaal om het lager heen heet wordt. Op een gegeven moment valt het er vanzelf uit. Hier heb je natuurlijk ook rekening te houden met de verschillende uitzettingscoëfficiënten van verschillende metalen/materialen. Ander voorbeeld: ringen om een ton, om de duigen bij elkaar te houden; Hals van een karaf warm maken als de stop er vast in zit; Koude bougie in een warme motor schroeven, krijg je hem er nooit meer uit ;0)

[noortje]

bedankt voor de uitleg. van die benadering zie ik het ook

leuek voorbeelden: van die ringen heb ik me lange tijd afgevraagd

[chablis]

@ Noortje

Graag gedaan én (off topic) zodra het lukt ga ik meegraaien

[Anonymous]

Indien mijn plaat een heel klein gaatje zou hebben zou de plaat dan scheuren bij opwarming? Is het niet zo dat een grote plaat met een klein gat na opwarming een nog kleiner gat krijgt en een kleine plaat met een groot gat zal na opwarming een groter gat bekomen. Is er dan niet een bepaalde verhouding van plaat en gat dat het gat niet vergroot of verkleint na opwarming?

[Vortex29]

Indien mijn plaat een heel klein gaatje zou hebben zou de plaat dan scheuren bij opwarming?

Ik zou niet weten waarom.

Is er dan niet een bepaalde verhouding van plaat en gat dat het gat niet vergroot of verkleint na opwarming?

Nee, het gat wordt altijd groter bij verwarming, wat de verhoudingen ook zijn.

[chablis]

Nee, het gat wordt altijd groter bij verwarming, wat de verhoudingen ook zijn

Ik - en mijn eerdere beweringen- sluit mij hier volledig bij aan

[jaja]

Wel aardig: de bol kun je een aantal keren snel achter elkaar op de ring leggen, waarbij proces zich herhaalt;

* bol verwarmen --> zet uit

* bol past niet door ring

* bol ligt op ring --> ring wordt ook verwarmd en zet uit --> bol valt door gat.

* ring koelt sneller af dan bol --> bol past niet meer door ring (goto 2^e *)

[Noa]

Zetten álle materialen uit als ze warm worden?

En demassa blijft hetzelfde toch, dus de dichtheid wordt kleiner?

Maar het zet toch ook uit als het bevriest..?

Water iig wel..

[Vortex29]

Zetten álle materialen uit als ze warm worden?

Nee. Je zegt zelf al dat water uitzet als het bevriest, maar dat is een uitzonderingsgeval.

[NeeL]

Zetten álle materialen uit als ze warm worden?

Nee. Je zegt zelf al dat water uitzet als het bevriest, maar dat is een uitzonderingsgeval.

Net als ijzer en bismuth, dat zet ook uit als het stolt, toch?

[chablis]

Nee. Je zegt zelf al dat water uitzet als het bevriest, maar dat is een uitzonderingsgeval.

Inderdaad. Iets juister:

Water bereikt de grootste dichtheid bij 4 graden celsius. daarboven en daaronder is het volume dus groter. Onder de nul graden gaan zich ook weer andere processen afspelen waardoor meer uitzetting optreedt.