Klassieke muziek

[ypsilon]

Heel interessant hier allemaal, ben zeker een muziekliefhebber maar Klassiek dat is wel nog nieuw terein voor me.. nog een hele kluif de vele posts na te gaan maar soit !

Kan mij vergissen maar ik denk dat het net zoiets is als beginnen met wijn, dan ga je niet beginnen met een super Toscaan.. maar eerst een zoet witte..

Misshien heeft iemand handige informatie (lectuur,internet of dergelijke) voor een introductie in de wereld van de klassieke muziek

De geïnteresseerden kunnen de artikels vinden via http://www.knack.be/archief/index.jsp

Laat alleen het vinkje bij Focus Knack staan, en zoek met "klassiek rockt", dan krijg je het artikel en de kaderstukken.

Daaruit:

Basisregels voor beginners

Stel dat al die klassieke muziek je nieuwsgierigheid heeft gewekt. Hoe pak je het aan om die wereld te verkennen, concerten uit te kiezen en misschien wel een cd-collectie aan te leggen? Één gouden regel: als het je niet aanstaat, laat het dan voor wat het is. Smaken verschillen. De een wordt aangegrepen door de sterke dramatiek van opera, de ander hoort niets liever dan Bach, net zoals sommigen de viool als het ultieme instrument beschouwen, terwijl anderen bij de piano zweren. Ook bij professionals vind je trouwens grote verschillen in voorkeur op het vlak van periodes, stijlen, instrumenten en uitvoeringen.

Vanuit die optiek is dit topic een leuk vertrekpunt: luister naar een paar van de filmpjes, zie wat je aanstaat, en daarmee kan je wat verderzoeken.

Verborgen inhoud

Ik snap de opmerking van zoete witte wijn niet zo goed (ik krijg zoete witte wijn amper door de keel, en da's altijd zo geweest ).

[Philoneiros]

Anne Sofie Mutter is mooier dan toen ze een wonderkind en tiener was en speelt nog minstens even mooi. Mevr. Gubaidulina komt ook even aan het woord.

Bedankt

Persoonlijk vind ik dat ze Gubaidulina een stuk mooier speelt dan Bach, tenminste, het 3de deel van het concert BWV 1041 zoals het hier gespeeld wordt lijdt , zoals ik het ervaar, weer aan die rare, wat moderne neiging om tempi (uit de Barok, de Klassiek en soms zels uit de Romantiek, zoals Norrington doet....vré-se-lijk) uit te voeren zonder rekening te houden met de natuurlijke cadans van de muziek. Dit is persoonlijk, ik weet het, maar luister eens naar - bijvoorbeeld - Julia Fisher, ook niet langzaam (wie het LANGZAAM wil wende zich tot Barenboim en Perlman.....aaaargh) maar wèl met die natuurlijke cadans en een speelse gratie, zonder de muziek af te raffelen, zoals Mutter doet.

Mooi, die korte opnames met Gubaidulina zelf. Bij 'The Canticle' met Rostropovich was ze ook zelf aanwezig. Wat een formidabele componiste toch, ook dit werk is indrukwekkend en spreekt direct aan, zeker met zulke geniale uitvoerders als Gergiev en Mutter!

[Adpruys]

Misschien omdat ik eigenlijk niet zo'n Bachliefhebber ben spreekt me haar uitvoering juist wel aan. Een stuk sneller dan het op mijn zenuwen werkende gestage, vaak trage tempo van de specialisten. Ik zie overigens de overeenkomst tussen de twee componisten die Mutter ziet niet zo

[Philoneiros]

Grappig dat je dat zo stelt; met 'specialisten' wordt vanaf de 60er, 70er jaren eigenlijk de authentieke uitvoeringspraktijk bedoeld, dus mensen als Harnoncourt, Gustav Leonhardt (die nog een rol in de film 'Die Chronik der Anna Magdalena Bach' uit 1968 speelde - eerlijk gezegd niet om áán te zien), z'n leerling Ton Koopman etc. etc. Juist hún tempi liggen over 't algemeen een stuk hoger dan die van hun voorgangers. Luister (en huiver) hier bijvoorbeeld eens naar het Crucifixus uit de Hohe Messe van Bach o.l.v. van Klemperer (nr. 16 van de samples) en hier naar de uitvoering van hetzelfde gedeelte o.l.v. Gardiner, een 'specialist' (nr. 17 van de samples). Maar het blijft natuurlijk altijd een kwestie van smaak!

De relatie tussen Bach en Gubaidulina was mij zelf ook nog niet zo opgevallen, wel weet ik dat je een stuk heel anders beleeft als je het zelf speelt dan wanneer je er alleen maar naar luistert. Zelfs als je een stuk met de partituur erbij volgt verandert je gevoel erover al: ik had b.v. altijd een hekel aan het laatste deel uit de 4de van Brahms, totdat ik het een keer moest analyseren. Tegen heug en meug begon ik eraan en viel vervolgens van de ene verbazing in de andere: wat een wonder van architectuur, gebouwd op de 8 simpele maten van een passacaglia! Sindsdien is het één van m'n lievelingsstukken. Vaak denken mensen dat analyse afbreuk doet aan zoiets 'kunstigs' als muziek maar het verrijkt de muziek juist. Zelf een stuk spelen is doorgaans een samengaan van gevoel en analyse, dus Mutter zal wel een volkomen andere relatie met dat vioolconcert hebben dan wij, eenvoudige luisteraars

[Klintersaas]

Even terugkomend op een stuk van enkele pagina's geleden: ik hoorde zopas voor het eerst Asturias op de piano en ik was meteen verkocht. Hieronder het beste dat ik op YouTube kon vinden.

<object width="425" height="350"></param></param><embed src="" type="application/x-shockwave-flash" wmode="transparent" width="425" height="350"></embed></object>

[TD]

Op piano had ik het nog niet gehoord, zeker indrukwekkend...!

[Philoneiros]

Gustav Mahler heeft prachtige liederen geschreven, dat is algemeen bekend, maar deze Chinese zanger voegt daar op verfijnde wijze een heel nieuw en oorspronkelijk element aan toe

http://www.youtube.com/watch?v=3uJ8ac0zq3g

[ZVdP]

Iedereen die klassieke muziek een beetje kent, is natuurlijk wel bekend met Chopin.

Maar onlangs zag ik op Youtube een pianiste die en zeer mooie uitvoering van enkele stukken:

Valentina Igoshina

Niet te overdreven (zoals sommige pianisten nogal durven doen, alsof ze elk moment van hun zitje kunnen vallen door de uitbundige bewegingen). Persoonlijk hoor ik haar liever dan Chopin door Horowitz.

Valse brilliante

Prelude

[Klintersaas]

Maar onlangs zag ik op Youtube een pianiste die en zeer mooie uitvoering van enkele stukken:

Valentina Igoshina

Inderdaad een bekende Chopinuitvoerster. Haar versie van de Grande Valse Brilliante is het eerste Chopinstuk dat ik ooit op YouTube gehoord heb.

Persoonlijk hoor ik haar liever dan Chopin door Horowitz.

Gewaagde bewering, maar ik gun je je persoonlijke voorkeur. Horowitz is uiteraard een icoon en daardoor hebben velen de neiging om zijn uitvoering sowieso als "de beste" te beschouwen (als zoiets al bestaat), zonder er ooit een andere gehoord te hebben (of zelfs zonder Horowitz' uitvoering zelf gehoord te hebben).

[Philoneiros]

Gewaagde bewering, maar ik gun je je persoonlijke voorkeur. Horowitz is uiteraard een icoon en daardoor hebben velen de neiging om zijn uitvoering sowieso als "de beste" te beschouwen (als zoiets al bestaat), zonder er ooit een andere gehoord te hebben (of zelfs zonder Horowitz' uitvoering zelf gehoord te hebben).

Horowitz behoort, samen met nog een aantal 'iconen', tot de oude garde. Hier vind je een aardig lijstje. Hun spel wijkt in het algemeen nogal af van 'moderne' pianisten als Pires, Zimermann, Uchida, Gavrilov, Kissin en vele anderen. De grote 'interpreten' zoals Cortot, Paderewski of Gieseking waren niet zozeer gericht op technische vervolmaking alswel op de uitvoeringspraktijk zelf; de opnametechniek stond in de kinderschoenen, wat na een concert in herinnering bleef waren de emotie en beleving, 'fouten' werden snel vergeten. Vergelijk bijvoorbeeld het spel van een andere oude meester, Serkin, met dat van Pires of Uchida in de pianoconcerten van Mozart. Of luister naar hoe de genoemde Horowitz Scarlatti speelt en hoe een Pogorelich dat aanpakt.

Persoonlijk luister ik over het algemeen liever naar de jonge pianisten; hun spel is vaak mooier afgewerkt, met een emotie die er minder dik bovenop ligt en ook niet zo dwingend persoonlijk is maar wel degelijk aanwezig, ze veroorloven zich minder 'vrijheden', de muzikale structuur is strakker en last but not least, technisch zijn ze superieur. Natuurlijk heeft dat alles te maken met een steeds moordender competitie en veeleisender markt, tesamen met een steeds nauwkeuriger (digitale) opnametechniek en een opleiding die daarop aansluit. Onze oren groeien ongemerkt met deze ontwikkelingen mee; wie accepteert nog een opname met ruis, teveel galm of hier en daar een rommelige passage? Zelfs de live-recordings zijn meestal perfect. Vergelijk zo'n moderne live-uitvoering met eentje van Horowitz en merk hoe veel hoger het niveau nú is.

Maar goed, de vraag wat 'beter' is lijkt me in eerste instantie niet zo interessant, het is gewoon een kwestie van luisteren en de verschillen horen. Daarbij gaat het om meer dan alleen maar smaak: het zijn werelden die je eigenlijk niet meer zo één twee drie naast elkaar kunt zetten.

[PeterPan]

Door het sublieme spel van Benjamin Britten en de prachtige stem van Peter Pears kan ik hier wel tien maal achtereen naar luisteren.

De versies van Dietrich Fischer Dieskau en van Fritz Wunderlich hebben die eigenschap niet.

Die schöne Müllerin, van Schubert:

<object width="425" height="350"></param></param><embed src="" type="application/x-shockwave-flash" wmode="transparent" width="425" height="350"></embed></object>

<object width="425" height="350"></param></param><embed src="" type="application/x-shockwave-flash" wmode="transparent" width="425" height="350"></embed></object> <object width="425" height="350"></param></param><embed src="" type="application/x-shockwave-flash" wmode="transparent" width="425" height="350"></embed></object>

[PeterPan]

Dat geduvel dat je berichten niet mag wijzigen als je iets te laat bent

De versie van D.F. Dieskau was deel 1, terwijl het Wohin? (deel 2) moest zijn. Dus: (Pianist = hamertje tik.)

<object width="425" height="350"></param></param><embed src="" type="application/x-shockwave-flash" wmode="transparent" width="425" height="350"></embed></object>

[Philoneiros]

Eén van m'n favoriete Liszt-spelers is Jorge Bolet, de uitvoering van 'Bénediction de Dieu dans la solitude' (op Decca) is de mooiste die ik ken maar helaas kan ik die op internet (youtube) niet vinden. Deze 'Sonetto 104 del Petrarca' laat echter ook goed horen hoe fraai de muziek van Liszt onder de handen van Bolet klinkt. Ik heb bij hem altijd het gevoel dat hij de muziek bijna al improviserend herschept, terwijl hij zich in feite heel sober aan de noten houdt.

<object width="425" height="350"></param></param><embed src="" type="application/x-shockwave-flash" wmode="transparent" width="425" height="350"></embed></object>

[Philoneiros]

Door het sublieme spel van Benjamin Britten en de prachtige stem van Peter Pears kan ik hier wel tien maal achtereen naar luisteren.

De versies van Dietrich Fischer Dieskau en van Fritz Wunderlich hebben die eigenschap niet.

De versie van D.F. Dieskau was deel 1, terwijl het Wohin? (deel 2) moest zijn. Dus: (Pianist = hamertje tik.)

Het spreekt vanzelf dat je voorkeur op zich volkomen legitiem is maar het laat ook zien hoe persoonlijk deze voorkeuren zijn. Om het direct maar wat concreter te stellen: het pianospel van Britten kan mij persoonlijk minder bekoren, ik vind het wat 'casual' en mis de nodige articulatie; romantiek van de 19de eeuw. Als je kijkt naar het notenbeeld:



dan zie je nergens aanwijzingen voor overmatig pedaalgebruik. De cadans van de 2/4 maat wordt door de spanningsbogen en de begeleiding in de linkerhand duidelijk aangegeven. Het betreft een 'Bächlein', zoiets kabbelt (en klettert soms een beetje), het ruist niet als een brede stroom. Britten speelt als die stroom, Moore, die jij 'hamertje tik' noemt (tenminste, als ik het goed begrijp), speelt als het beekje, met de juiste cadans waar Fieskau mooi op aansluit. Let wel: ik ben helemaal geen Fieskau-fan maar dit doet hij mooi.

Pears heeft naar mijn smaak ook iets 19de eeuws, 'salon-fähig', zoals dat heet. Mooi hoor, maar een beetje dik allemaal. Hoezo 'Bächlein'? Het had net zo goed over een diner met Queen Elisabeth kunnen gaan. Dan nog liever Wunderlich, met z'n extraverte en open aanpak.

Natuurlijk is mijn mening ook persoonlijk maar over smaak valt wel een béétje te twisten, met vrolijke bescheidenheid

[PeterPan]

Het betreft een 'Bächlein', zoiets kabbelt (en klettert soms een beetje), het ruist niet als een brede stroom.

Ik weet niet hoe vaak in de tekst het woord "rauschen" (= ruisen) voorkomt, maar het is enorm vaak, zoals in

"Du hast mit deinem Rauschen mir ganz berauscht in Sinn".

Als de begeleiding de tekst volgt verwacht ik een ruisen horen en geen kabbelen.

Maar goed, het is inderdaad een kwestie van smaak.

Niet klassiek, maar dat is filmmuziek ook niet.

La Gran Señora del Fado.

<object width="425" height="350"></param></param><embed src="" type="application/x-shockwave-flash" wmode="transparent" width="425" height="350"></embed></object>