Persoonlijkheidsontwikkeling: hiaat in het onderwijs

[elblop]

Op school krijg je een ongekend aantal vakken die allemaal te maken hebben met wensen uit de maatschappij. Je leert goed Nederlands, Engels, rekenen etc. Ook krijg je een aantal vakken waar je "niets aan hebt". Je hebt het geleerd, maar je doet er in de rest van je leven niets mee.

Waarom word je eigenlijk niets geleerd op het gebied van je persoonlijkheid? Je kunt stellen dat dit wellicht een taak is van de ouders, maar vaak is dit te veel gevraagd. Hoe kunnen ouders je iets op dit gebied leren, als ze het zelf nooit geleerd hebben? Het ontwikkelen van een sterke persoonlijkheid lijkt wel iets te zijn dat als niet belangrijk wordt geacht door de maatschappij. Daar krijg je alleen maar "lastige" burgers van, want mensen met een sterke persoonlijkheid stellen altijd lastige vragen? Of komen te veel voor zichzelf op? Want we hebben conformistische schaapjes nodig die alles doen wat door de "autoriteiten" hun opgedragen wordt zonder vragen te stellen?

Het hebben van een sterke persoonlijkheid zal je altijd helpen om je sterk te voelen in je eigen leven, terwijl het ontbreken hiervan zorgt voor onzekerheid en met alle winden meewaaien. Wat vind ik hier zelf van of wat moet ik nu doen ten opzichte van ik weet niet wat ik moet doen of denken.

Op school heb ik maatschappijleer gehad en dit leek er een heel klein beetje op. Dat dit gegeven werd door iemand met een godsdienstige bias hielp niet echt en veel schoot je met deze les niet op. Ik had het idee dat de leraar zelf niet wist wat hij ons nou eigenlijk wilde leren.

Als je scholing krijgt van bijvoorbeeld een psycholoog die je van jongs af aan bijbrengt wat je allemaal met je eigen gedachten kunt doen dan worden mensen ook veel meer zelfdenkend. Als je dit niet krijgt dan is groepsdruk meestal al voldoende om je eigen gedachten ondergeschikt te maken aan het groepsdenken. Tenzij je door een soort mirakel je eigen kracht al vroeg ontdekt. Dat zal weinig kinderen lukken. Het voordeel van scholing in persoonlijkheidsontwikkeling zal vooral voor de mens zelf, maar ook voor bedrijven een goede zaak zijn. Sterke persoonlijkheden zijn eenvoudiger aan te spreken, begrijpen meer en staan open voor anderen (closed mind is iets voor mensen die weinig nadenken). Mij lijkt dat weldenkende mensen ook voor een betere maatschappij zorgen, aangezien ze open staan voor veel meer dingen en ook meer kunnen in hun eigen leven, waardoor ze zich sterker voelen en niet zo snel in regionen komen als depressie, extremisme, doelloosheid, etc. Over het algemeen kenmerken van de zwakkere persoonlijkheid cq weinig nadenkendheid.

Willen we als maatschappij wel dat de mensen zelf nadenken of willen we juist mensen creeeren die vooral luisteren naar anderen? Omdat de maatschappij dit zogenaamd goed kan gebruiken (bedrijven).

Is het de taak van de overheid om mensen te leren zelf na te denken (een nobele zaak lijkt me zo) en sterk in het leven te staan of moeten we dit overlaten aan de ouders of henzelf. Mijn stelling is dat het dan toeval is als het gebeurt. Willen we dit aan het toeval overlaten?

[qrnlk]

Als ik terug denk dan zou ik willen dat we op de basisschool en HAVO/VWO oa samenleving en wetgeving en psychologie en sociologie zouden hebben gehad...

Samenleving en wetgeving zou voornamelijk rechten, plichten en de rol van de verschillende organisaties daarin uitleggen. Hoe vind je waar de relevante wetgeving? Hoe lees je het wetboek? Wat voor bevoegdheden heeft de politie? Wat is de rol van de advocaat? Bestudeer een rechtszaak en leg uit waarom de rechter tot zijn/haar besluit kwam en waarom dit redelijk was of wellicht niet redelijk? Zijn er redenen om in hoger beroep een andere uitkomst te verwachten?

Psychologie en sociologie zou het gedrag van mensen en dieren uitleggen, zowel individueel gedrag als ook groepsgedrag. Leer dieren/mensen trainen door een aantal praktische oefeningen zoals oa een kuiken leren op commando te dansen. Hoe je om kunt gaan met moeilijke mensen, hoe je mensen het beste kunt overtuigen en hoe je samen overeenstemming kunt bereiken. Leg projectie en andere aanpassing strategieën (Coping strategies) uit. Leg afhankelijkheid en verslaving uit. Plaats dit alles vooral in een praktische context: Hoe je met andere mensen om kunt gaan, hoe je met jezelf om kunt gaan, etc. Leg ook uit dat wat het betekend om mentaal/psychisch gezond te zijn.

Houd er rekening mee dat een bepaald percentage van de leerlingen de een of andere ontwikkelings- of persoonlijkheids-storing zal hebben. Pas in het onderwijs daarom het idee van neurodiversiteit (we zijn allemaal anders en raar op onze eigen unieke manier) en intrinsieke universele waarden waar iedereen recht op heeft.

[anusthesist]

Interessant, maar er zit een aantal haken en ogen aan;

1) Je kunt de ouders (en het kind) het gevoel geven dat de verantwoordelijk uit de thuissituatie wordt weggehaald en volledig bij de school wordt neergelegd. Wordt de school dan ook aansprakelijk gesteld als iets misgaat zoals het bij de ouders gebeurt van minderjarigen? Een ander nadeel is dat sommige ouders minder geneigd zullen zijn extra tijd

aan opvoeding thuis te besteden.

2) Hoe wil je ze het precies bijbrengen? Niet iedereen heeft dezelfde persoonlijkheid en niet iedereen is in een sterke

persoonlijkheid te kneden. Als je lessen gaat geven voor 30 mensen zit je me 30 verschillende persoonlijkheden.

Dit gaat botsen, of ze moeten allen privéles krijgen wat het onderwijssysteem een hoop duiten gaat kosten.

3) Je moet oppassen voor indoctrinatie, helemaal als niet iedereen valt te kneden. Het aanleren van ideeen kan gevaarlijk zijn, ook al lijkt het onschuldig. Dat ouders dit doen in de thuissituatie is algemeen aanvaard (het geloof is immers een vorm van indoctrinatie), maar ideeen aangeleerd krijgen door de overheid nog niet. Bovendien, zijn de ouders het wel eens met de dingen die ze geleerd krijgen? Misschien willen ze helemaal geen kind met een andere persoonlijkheid, hoe sterk deze ook moge zijn.

En zo zijn er vast meer bezwaren op te noemen die eerst overwonnen moeten worden alvorens een dergelijk systeem

in te voeren.

[Dido]

Ik geef jou grotendeels gelijk. Persoonlijkheidsontwikkeling is erg belangrijk. Een 'voldoende goede' persoonlijkheidsontwikkeling is dan ook een belangrijke vereiste om te kunnen slagen in het leven. Iemand die zich goed in z'n vel voelt, zal het gemiddeld genomen vermoedelijk op allerlei gebieden beter doen, ook bijvoorbeeld wat het studeren betreft. Iemand die zorgen heeft, heeft vaak niet de moed of de energie om te studeren of zich in te zetten voor anderen.

Wel vind ik de opmerking terecht dat de verantwoordelijkheid voor een goede opvoeding bij de ouders blijft liggen! Het is maar in extreme omstandigheden dat er beslist wordt dat ouders de ouderlijke macht verliezen en daar sleutel je best niet teveel aan (al gaat de ouderlijke vrijheid soms té ver, naar mijn gevoel, maar dat is weer een andere zaak). Een school kan aanvullend helpen bij het begeleiden van kinderen en jongeren, maar het is in de eerste plaats aan de ouders om ervoor te zorgen dat zij voldoende goede ouders zijn. De ouders zijn tenslotte volwassen mensen die zelf de keuze maakten om kinderen op deze aardbol te zetten, dus dienen zij in de eerste plaats voor hun zorg in te staan!

Ik maak me minder zorgen om het gegeven dat dit zou kunnen leiden tot indoctrinatie ed. omdat, een gezonde omgeving scheppen voor kinderen, net een indoctrinatie zou moeten tegengaan. Het gaat er deels om dat kinderen ook leren luisteren naar hun eigen behoeften en noden, dat ze leren aanvoelen wat het beste is voor henzelf, wat ze écht nodig hebben, om zo te komen tot gezondere keuzes. Dit houdt deels ook in dat ze ook makkelijker rekening kunnen houden met anderen. Enerzijds omdat een leren luisteren naar jezelf, een openstaan voor jouw eigen gevoelens en gedachten, ook inhoudt dat je empathischer wordt naar anderen toe. Of omdat ze leren dat datgene wat ze zelf niet fijn vinden, vaak ook niet fijn is voor anderen (bv. pesten ed.).

Ik besef dat ik het allemaal nogal rooskleurig voorstel, het is bijlange niet zo eenvoudig zoals ik het hier beschrijf, maar ik denk wel dat dit zou helpen om de ontwikkeling van kinderen de goede kant op te sturen.

Anderzijds wil ik toch ook benadrukken dat zo'n programma's in de eerste plaats eigenlijk al bestaan. En daarbij zijn er ook die wel degelijk wetenschappelijk ondersteund én zelfs onderzocht zijn. Er zijn er die al in veel scholen in mindere of meerdere mate worden gebruikt. Leefsleutels is daar een heel bekend voorbeeld van. Dit is een project dat al jaren in veel Belgische scholen loopt. Het zou nog beter zijn dat het meer intensief zou kunnen toegepast worden, maar aangezien een school ook (vooral) nog steeds bedoeld is om kennis over te brengen, is het logisch dat dit niet de prioriteit krijgt in een school.

Maar wat mij betreft, zou het zeker gerust méér mogen zijn, zelfs als dit betekent dat er nog een redelijk stuk afgaat van de kennisoverdracht. Al moet dit laatste ook nog voldoende mogelijk zijn in een school.

Het programma leefsleutels voor jongeren ' werd opgezet door Quest, een internationale organisatie die zich inlaat met jongerenproblematiek, en is als zodanig de vrucht van research en ontwikkeling door psychologen, sociologen, artsen, welzijnswerkers en leerkrachten. Dat programma staat niet meer in zijn kinderschoenen: het is beschikbaar in elf talen en werd reeds in veertig landen aangeboden ten behoeve van ruim 16 000 onderwijsinstellingen. Meer dan een miljoen leerlingen konden reeds kennismaken met het programma

uit Leefsleutels

Leefsleutels wil het sociaal emotioneel welbevinden van kinderen en jongeren bevorderen door aandacht te besteden aan:

-de ontwikkeling van sociaal emotionele vaardigheden

-sociaal emotionele thema’s

-het groepsklimaat

-de wijze van begeleiden van kinderen en jongeren

uit website leefsleutels

een voorbeeld van hoe men te werk gaat (rollenspelen,...) kan je hier ook vinden

Dido

[elblop]

Ik zie dat het punt vaker gemaakt wordt dat het de verantwoordelijkheid is van de ouders om hun kinderen op te voeden. Ontegenzeggelijk is dit waar, maar er zijn meer dan genoeg gezinnen waar opvoeding bestaat uit het de kinderen leren hun mond te houden en braaf te doen wat pappie of mammie zegt, anders komt de opvoedkundige tik met de pollepel of de mattenklopper of de straf zoals huisarrest, waar een gemiddeld mens ook veel van leert. Voorts is het zo dat veel ouders zelf te weinig inhoud hebben om de kinderen een stevige basis op psychologisch gebied te geven. Dit is ook niet echt van het kaliber leren een ei te bakken, het is beslist lastig om een kind op te voeden op een manier die van ze zelfbewuste en zelfverzekerde volwassenen maken. Enige hulp van een voor de hand liggend instituut, school, zou goed op zijn plaats kunnen zijn hier.

Wat betreft indoctrinatie, als je een kind leert hoe voor zichzelf op te komen of hoe een mening op een constructieve manier te geven, dat is heel wat anders dan ze te leren dat alle mensen bedriegen oid, hetgeen inderdaad indoctrinatie zou zijn. Hier ben ik dan ook niet voor :eusa_whistle: .

Ik denk dat we vooral moeten denken aan praktijkonderwijs, waarin je bijvoorbeeld met rollenspelen of praktijkvoorbeelden komt. Zelfvertrouwen krijg je door jezelf te tonen en te zien hoe je daar mee omgaat. Een verlegen iemand bijvoorbeeld kan daar alleen afkomen door op de voorgrond te treden en te zien dat er eigenlijk niets aan de hand is als hij dat doet. Een gesloten iemand kan leren dat "uit je huisje komen" eigenlijk best prettig is, zowel voor henzelf als de ander. Een soort bewustwordingslessen dus. Hoe dit toe te passen in de klas is een kwestie van trial and error. Er is geen methode die je zomaar kunt bedenken waarvan je weet dat hij werkt, hoewel leefsleutels erg goed klinkt. De format zal gewoon uitgewerkt moeten worden.

Als je dit soort dingen niet op school leert en ook niet thuis, leer je het wellicht nooit. Geen prettig vooruitzicht. Komen hier niet veel mensen vandaan die "afglijden" naar regionen als drugsgebruik, misdaad en psychologische zorgbehoefte en dergelijke? Volgens mij kan de ondersteuning van scholen op dit gebied hier in ieder geval een deel van voorkomen. Voorts is het voor iemand beslist prettig dat hem iets geleerd wordt op dit punt.