biologiestudent
Artikelen: 0
Berichten: 269
Lid geworden op: do 24 dec 2009, 20:05

Breuk vs splijting

Hoe kan je aan een gesteente (bij determinatie) zien dat het om een breuk of een splijting gaat?

ik weet dat splijting gebeurt via de splijtingsvlakken en een breuk op een willekeurige plaats, maar hoe kan je dit waarnemen op een steen? heeft het iets te maken met glans, ..?

mvg
Kalkoen
Artikelen: 0
Berichten: 389
Lid geworden op: wo 27 aug 2008, 18:48

Re: Breuk vs splijting

Splijtingen en breuken zijn iets totaal verschillend, wel beide gerelateerd aan drukken en deformaties.

Splijting is het voorkomen van zwakke vlakken (die doorgaans doorheen het gesteente parallel aan elkaar liggen) in een gesteente. Een typisch voorbeeld is hierbij leisteen. Leisteen is niet anders dan een fijnkorrelig sedimentaire gesteente (klei dat versteend is geworden), waarop een druk heeft gewerkt. Bv. wanneer een lagenpakket boven een kleilaag ontstaat, drukt die op de kleilaag, en dan zal een splijting ontstaan parallel met de gelaagdheid. De richting van het splijtingsvlak geeft doorgaans aan dat de drukken loodrecht door dit vlak zijn gekomen.

Wikipedia geeft een vrij goeie uitleg met tekeningskes: http://nl.wikipedia.org/wiki/Splijting_(gesteente)

En deze foto geeft leisteen in situ aan (dus in de natuur, niet als verwerkt product op een dak ofzo): http://2.bp.blogspot.com/_TeAZmzLp8Dg/SYyq...+-+Schiefer.jpg

Ge ziet hierin duidelijk een splijting die bijna vertikaal loopt. Let erop: het is niet zeker dat dit ook de gelaagdheid is!

Een breuk dat is iets gans anders. Splijting is een oplijning van splijtvlakken loodrecht op de druk zonder dat er langsheen die splijtvlakken beweging is ontstaan. Een breuk is echt, ja, een breuk doorheen het gesteente waarbij de ene helft van de breuk zich verschoven heeft langsheen het breukvlak ten opzichte van de andere kant van de breuk - al was het maar enkele milimeters. Wikipedia legt dat weer goed uit: http://nl.wikipedia.org/wiki/Breuk_(geologie)

Hoe dit zich uit in het gesteente, is een andere zaak. Het eenvoudigste om dit te herkennen, is wanneer de gelaagheid op een bepaald moment langsheen een lijn verspringt en niet meer overeenkomt met de gelaagdheid langsheen de andere kant van de lijn. Bv. een je kan een kleilaagje vervolgen met daarop een zandlaagje als 2 mooie banden, en plots kom je een lijn tegen waar achter je de lagen niet perfect meer kan vervolgen.

Er zijn ook nog verschillende effecten mogelijk als het voorkomen van brecci langsheen een breuklijn, daar waar de andere stenen vrij intact zijn of het voorkomen van slikkenslides (effectief een door de beweging bijna gepolijst vlak http://en.wikipedia.org/wiki/Slickenside).

Terug naar “Aardwetenschappen”