Waarom lijkt de maan soms groter?

[rogerakkerman233]

Ik liep gisteravond rond een uur of 8 over de grachten en zag dat de Maan veel groter dan normaal te zien was. Hoe kan dit? Zijn we dan dichter bij de maan?

[anusthesist]

Stond de maan laag aan de hemel? Hier staat een uitleg.

De afstand tussen maan en aarde varieert wel van ongeveer 360.000 km tot 405.000 km, maar of de maan hierdoor echt groter lijkt weet ik niet.

[shimmy]

Nee, het was een optische ilusie. De maan stond op dat moment relatief dicht bij de horizon waardoor je referentie anders is.

[anusthesist]

Ja, hij stond dus laag aan de hemel. Gisteren om 19:25:



Maar je ziet ook dat de afstand vrij klein is: 363.000 km. Is het mogelijk te berekenen hoeveel groter de maan wérkelijk is (vanaf de aarde gezien) als hij het dichtstbij de aarde staat in vergelijking met het verste punt?

[Ericw]

Maar je ziet ook dat de afstand vrij klein is: 363.000 km. Is het mogelijk te berekenen hoeveel groter de maan wérkelijk is (vanaf de aarde gezien) als hij het dichtstbij de aarde staat in vergelijking met het verste punt?

Een aantal jaar geleden was er een mooie foto bij APOD (Astronomy Picture Of the Day) die de twee vergelijkt: zie hier. Het verschil is best dramatisch zo naast elkaar, maar in de praktijk zie je het natuurlijk nooit zo. De maan wordt (eigenlijk: lijkt) geleidelijk groter en weer kleiner in de hemel.

Zoals je op de foto kunt zien is het verschil in breedte zo'n 12%, wat neerkomt op een verschil van 23% in schijnbare oppervlakte (want cirkel, πr^2 etc.).

[EvilBro]

de maanillusie

[Jan van de Velde]

De afstand tussen maan en aarde varieert wel van ongeveer 360.000 km tot 405.000 km, maar of de maan hierdoor echt groter lijkt weet ik niet.

Dat helpt wel mee natuurlijk, want behalve 13,5 % groter in diameter is hij ook nog eens 27% helderder (vanwege de kortere afstand). Die dingen samen maken hem ruim anderhalf keer zo "indrukwekkend".

http://apod.nasa.gov/apod/image/0710/Apoge...ayiomamitis.jpg

(bewerkt voor helderheid)

maan 1270 keer bekeken

[jkien]

(bewerkt voor helderheid)

Zie ik goed dat je het oppervlak van de grote maan helderder hebt gemaakt? Een anekdote over Herschel (in Minnaert) laat zien dat dat niet klopt:

"Toen Herschel zijn reis naar Zuid-Afrika ondernam en zijn schip te Kaapstad aankwam, zag hij de bijna volle maan opgaan boven de Tafelberg, die beschenen was door de ondergaande zon. Het trof hem, dat de maan minder helder leek dan de rotsen, en hij besloot hieruit dat de maanoppervlakte uit donkere gesteenten moet bestaan.

Een dergelijke waarneming kunnen we in onze eigen omgeving doen, als we omstreeks 6 u. 's avonds de opgaande volle maan met een witte muur vergelijken, die door de ondergaande zon beschenen wordt. De afstanden zon - maan en zon - aarde zijn praktisch gelijk; als maan en muur uit dezelfde stof bestonden, zouden ze nu dezelfde helderheid moeten hebben, ook al zijn hun afstanden tot het oog nog zo verschillend (prachtige toepassing van een klassieke fotometrische stelling!). Het waargenomen verschil moet daaraan toe te schrijven zijn, dat de maan uit donkere gesteenten bestaat (lava?)."

[rogerakkerman233]

Hij stond inderdaad erg laag. Ik ben er lang naar gaan kijken en ik zag alle kraters enz veel duidelijker. Ik heb in Spanje ooit eerder zoiets gezien, jaren geleden. Toen was de Maan meer oranje/geel.

[Jan van de Velde]

Zie ik goed dat je het oppervlak van de grote maan helderder hebt gemaakt? Een citaat van Minnaert geeft aan dat dat niet klopt:

Ja, dat zie je goed, en ik zit me nu af te vragen welke denkfout ik dus (b?)lijk te maken:

mijn redenering:

De maan weerkaatst per m² een x-hoeveelheid licht. Dat licht verspreid zich over een denkbeeldige bol rondom de maan. Als de maan dichterbij staat is die denkbeeldige bol (op het oppervlak waarvan ik me bevind) kleiner en vangt mijn oog dus een groter percentage van die hoeveelheid x licht op.

[jkien]

De maan weerkaatst per m² een x-hoeveelheid licht. Dat licht verspreid zich over een denkbeeldige bol rondom de maan. Als de maan dichterbij staat is die denkbeeldige bol (op het oppervlak waarvan ik me bevind) kleiner en vangt mijn oog dus een groter percentage van die hoeveelheid x licht op.

Dat is waar, maar tegelijkertijd neemt de grootte (de ruimtehoek) van die vierkante meter van de maan aan de hemel toe. Daardoor blijft de oppervlaktehelderheid hetzelfde, alleen de totale helderheid van de lichtbron neemt toe.

[shimmy]

Ik heb in Spanje ooit eerder zoiets gezien, jaren geleden. Toen was de Maan meer oranje/geel.

Hetgeen aangeeft dat de maan toen ook erg laag stond (denk aan de kleur van de zon als deze dicht bij de horizon staat).

[Benm]

Dat is waar, maar tegelijkertijd neemt de grootte (de ruimtehoek) van die vierkante meter van de maan aan de hemel toe. Daardoor blijft de oppervlaktehelderheid hetzelfde, alleen de totale helderheid van de lichtbron neemt toe.

Dat is toch eigenlijk met alles zo?

Als je dichter naar een verlichte muur oid toe loopt, dan lijkt deze ook niet feller verlicht naarmate je dichterbij komt.

Uiteraard is het wel weer zo dat je zelf feller verlicht wordt door de maan (of de muur) naarmate die dichterbij komt, maar dat is een heel andere kwestie