RIA is een techniek waarbij IgG subklassen een immunocomplex aan gaan met een radioactief antilichaam. Dit wordt inderdaad groot en deels vervangen door de ELISA omdat ze hierbij gebruik maken van enzymen in plaats van radioactiviteit dit is veiliger en kosten besparend.
Bij een radio-immuno-assay wordt gebruik gemaakt van radioactief gelabelde antigenen of antilichamen zoals Ron al zei. Net zoals bij ELISA's kan men ook bij RIA's onderscheid maken tussen competitieve en niet -competitieve methoden.
Niet competitieve methode: In deze bindingsreactie treedt er competitei op tussen het te doseren Ag en het toegevoegde gelabeld Ag* voor een bindingsplaats op het Ab; Een veel gebruikt label is 125I dat via een gamma counter gemeten kan worden. Ook beta-emitterende isotopen zoals tritium worden als label gebruikt.
Nadat er een evenwicht is ontstaan tussen beide reacties wordt het Ag-Ab complex (met of zonder gelabeld Ag) gescheiden van het vrije gelabelde Ag* en ongelabeld ag. (vb door vaste fase en vervolgens centrifugatie). Na deze scheiding wordt de radioactiviteit bepaald van het complex. Hoe meer Ag in het staal aanwezig is, hoe minder Ag* kunnen binden en hoe lager de getelde radioactiviteit. De concentratie Ag in het staal is omgekeerd evenredig met de gemeten activiteit. Men werkt dus met een dalende standaardcurve.
Een ander type RIA is deze waarbij het Ab gecoat wordt op een vaste drager(vb: een filter). Hier wordt eerstt het te bepalen staal toegevoegd, en vervolgens het gelabeld Ag*. Er treedt hier geen competitie op. Ook hier zal de gemeten radioactiviteit omgekeerd evenredig zijn met de concentratie aan Ag in het staal.
Een typisch voorbeeld van een niet-competitieve RIA is een immuno radiometric assay(IRMA).
In een eerste stap zal het te bepalen Ag reageren met een niet-gelabeld Ab dat meestal gebonden is aan een vaste fase(tube of blad). In een tweede stap wordt een gelabeld Ab* toegevoegd dat gericht is tegen een ander epitoop van hetzlfde Ag, waardoor een sandwich wordt gevormd. De concentratie aan Ag is recht evenredig met de gemeten radioactiviteit. Typische IRMA's zijn RIST (radio immuno sorbent test) en de RAST (radio allergo sorbent test). Bij beide testen is het te bepalen Ag een immunoglobuline, nl IgE. Met een RIST wordt de IgE concentratie van het serum bepaald, terwijl met een RAST een specifiek IgE tegen één enkele stof waarvoor men alergisch is , wordt bepaald.