[Elektriciteit] Vogels en Hoogspanningsmasten

[Antoon]

ja, een statische schik van zo'n voltage is gevaarlijk, maar niet gelijk dodelijk. maar dat is lopende stroom, dat is veel gevaarlijker. 1A lopende stroom is dodelijk, dat haal je makkelijk met hoogspannig.

verder denk ik dat de huisjes wel aan veiligheidsvoorwaarden moeten voldoen, aangezien ze gewoon in woonwijken staan

[Comm]

Vogels zitten ook niet op de masten en kabels, ze staan er op

[Stephaan]

Comm

Als je er echt op staat mag je van mij gerust zeggen dat vogels ook op de takken van de bomen staan in plaats van zitten.

Het enige voorbeeld dat mij zo vlug te binnen komt waar een vogel op zijn nest staat is dat van een ooievaar die zijn jongen voedt.

Maar als hij broedt dan zit hij toch ook hoor.

[klazon]

Even een paar opmerkingen naar aanleiding van wat er hier allemaal is voorbijgekomen.

Wat de stapspanning betreft:

Hoogspanningsleidingen bestaan meestal uit een stalen kern vanwege de treksterkte en daaromheen aluminium draden die de stroom geleiden.

Die draden bestaan in verschillende doorsneden, maar een gebruikelijke waarde is een totale alu doorsnede van 800mm2.

De soortelijke weerstand van alu is 0,03 ohm/m/mm2.

Dus een meter van dat draad heeft een weerstand van 37,5 micro-ohm

De stromen door de draden kunnen waarden tot zo'n 2000A bereiken.

2000A door 37,5 micro-ohm geeft een spanningsval van 0,075 volt. Daar valt een vogeltje echt niet van dood.

Wat de oplading betreft:

Dit is een continu proces. Er staat nl. wisselspanning op die draden, dus 50 keer per seconde wordt het vogeltje afwisselend positief en negatief geladen. Dat veroorzaakt een capacitieve stroom t.o.v. aarde. Nou ben ik niet in staat om even uit de losse pols te berekenen hoe groot die stroom is, maar mijn technische gevoel zegt me dat het zo weinig is dat het vogeltje daar niets van voelt.

Wat de temperatuur betreft:

De temperatuur van de draden is sterk afhankelijk van de omstandigheden. Die wordt enerzijds natuurlijk veroorzaakt door de stroom die er door loopt, maar anderzijds ook door zoninstraling.

Een gelukkige omstandigheid is dat de draden hoog in de lucht hangen waar het lekker waait, en dat zorgt weer voor afkoeling.

Temperaturen tot 50 gr.C zijn niet ongewoon.

Doorslagspanning:

Daarvoor wordt algemeen aangehouden 1kV/cm bij droge lucht.

Voor 150kV dus 1,50 meter, maar persoonlijk zou ik wat meer marge houden. Je kunt het risico niet nemen.....

Een zinnige opmerking (weet even niet meer wie die plaatste) vind ik dat de vogel door het magnetische veld mogelijk gestoord wordt in zijn oriëntatievermogen.

Blijft natuurlijk de vraag naar het fotografisch bewijs dat vogels ook op de stroomdraden zitten. Als ik de kans krijg zal ik zo'n foto maken. Maar dat kan wel even duren, ik ben niet in de omstandigheid dat ik uren kan gaan zitten wachten tot er een vogel neerstrijkt op het stukje draad waar ik toevallig dichtbij zit.

[Bart]

2000A door 37,5 micro-ohm geeft een spanningsval van 0,075 volt. Daar valt een vogeltje echt niet van dood.

Het is niet de spanning die dood, maar de stroomsterkte. Bij mensen is 30 mA (milliAmpere !) door de hartstreek dodelijk.

[klazon]

Je hebt gelijk, ik drukte me niet correct uit. Maar ik denk te kunnen stellen dat bij een stapspanning van 0,075 volt de stroom door de vogel zo gering zal zijn dat hij daar geen schade van ondervindt.

Ik bedenk nu dat er in dit geval een ander effect is wat misschien wel schadelijker is, nl. de inductie.

Er loopt wisselstroom door de draad, en de vogel vormt met zijn pootjes een lus die inductief beïnvloed wordt door die stroom.

Ook hier geldt weer dat ik op dit moment te weinig info paraat heb om zo even te berekenen hoe groot dat effect is.

[Grimmie]

De argumenten en berekeningen worden steeds beter. 8)

Wat me niet helemaal duidelijk is, is die doorslagspanning? Heeft een vogel daar last van als hij in de buurt komt en/of wegvliegt? En is dat dodelijk.

De opmerking van Bart over het navigeren van vogels zou ook een goede reden kunnen zijn, dat ze er wel op zouden kunnen zitten, maar het niet doen.

@klazon: Pootjes die een lus vormen en door de wisselspanning voor inductie zorgen, zou dat ook betekenen dat als zo'n vogel een eitje in zich heeft, dat eitje gekookt wordt zonder dat de vogel heet wordt aan de buitenkant?

[klazon]

De doorslagafstand lijkt me ook niet zo'n probleem. In de praktijk wordt de afstand tussen de stroomdraden en de geaarde delen veel groter gehouden dan de doorslagafstand. Dat is omdat er ook wat reserve nodig is, b.v. voor vochtig weer. De isolatorkettingen van een 150kV lijn zijn ongeveer 3 meter lang, daar zit dus 100% reserve in. Een vogel die er tussen zit of vliegt overbrugt een deel van de afstand, maar dan blijft er toch nog voldoende reserve over.

[GJ_]

@klazon

Eindelijk weten we dus hoeveel stroom er door die kabels kan lopen. Werkzaam bij verantwoordelijke bedrijven?

Soortelijke weerstand uitdrukken in Ohm/m/mm vindt ik vreemd. Ik geloof dat bij grote stromen de draaddoorsnede meespeeld maar de soortelijke weerstand wordt normaal toch echt in ohm/m uitgedrukt. Zoals jij het opschrijft betekend het dat de weerstand hoger wordt naarmate de diameter groter wordt en dat is zeker niet het geval.

De soortelijke weerstand van aluminium is 2,7E-8 ohm/m dus dat is op die meter 0.027 microOhm. Dat is ook erg weinig en eigenlijk lood om oud ijzer. De stapspanning zal nooit groot genoeg worden om voor een dodelijk stroom door de vogel te zorgen.

[klazon]

GJ,

ik werk inderdaad bij zo'n bedrijf.

De soortelijke weerstand zoals jij die uitdrukt geldt voor een draad van 1 meter lang met een doorsnede van 1m2. Volgens het polytechnisch zakboek schrijf je dan ohm x meter (dus niet ohm/meter)

Maar in de praktische elektro werken we meestal met de weerstand van een draad van 1 meter lang en een doorsnede van 1mm2, dat is handiger. Vandaar dat ik schreef ohm/m/mm2. Merk op dat hier mm2 onder twee deelstrepen staat, dus je kunt het ook schrijven als ohm x mm2 / m.

[Bart]

De soortelijke weerstand van aluminium is 2,7E-8 ohm/m dus dat is op die meter 0.027 microOhm. Dat is ook erg weinig en eigenlijk lood om oud ijzer. De stapspanning zal nooit groot genoeg worden om voor een dodelijk stroom door de vogel te zorgen.

De eenheid van soortelijke weerstand is inderdaad Ohm per meter. De weerstand van een draad wordt echter berekend volgens:

R = rho.gif L / A

waarbij R de weerstand is, rho.gif de soortelijke weerstand, L de lengte van de draad en A het doorsnee-oppervlak.

[GJ_]

GJ,

ik werk inderdaad bij zo'n bedrijf.

De soortelijke weerstand zoals jij die uitdrukt geldt voor een draad van 1 meter lang met een doorsnede van 1m2. Volgens het polytechnisch zakboek schrijf je dan ohm x meter (dus niet ohm/meter)

Maar in de praktische elektro werken we meestal met de weerstand van een draad van 1 meter lang en een doorsnede van 1mm2, dat is handiger. Vandaar dat ik schreef ohm/m/mm2. Merk op dat hier mm2 onder twee deelstrepen staat, dus je kunt het ook schrijven als ohm x mm2 / m.

Juist ja. Ik ben ook werkzaam in "de praktische elektro" maar maak enkel gebruik van tebelletjes. Grote vermogens komen bij mij niet voor (maximaal 90kW) en dan is het wel zo veilig om de tabellen te volgen.

De "gangbare" vermogens die ik tegenkom liggen tussen de 0,37 en de 7,5 kW. Daar valt niet veel aan te rekenen.

[klazon]

....De eenheid van soortelijke weerstand is inderdaad Ohm per meter. ....

Neenee, het is officiëel ohm maal meter, kijk maar:

R = rho*L/A

dus rho = R*A/L

in dimensies: [rho] = ohm*m^2/m = ohm*m

(en zo staat het ook in het polytechnisch zakboek)

[Bart]

Klazon, je hebt natuurlijk gelijk. Ik lag kennelijk nog te slapen.

[GJ_]

Oude topic, maar ik kwam nog iets interessants tegen:

Philip Bosma gaf op het forum een waardevolle aanvulling die voor velen onbekend zal zijn. Ik neem het hier graag op:

Het ligt niet zo eenvoudig als Willem voorstelt. Het is een wijd verbreide misvatting waar ik veel over heb gesproken met deskundigen. Er is bij de extreem hoge spanningen geen galvanisch gesloten circuit nodig om (een dodelijke) stroom te laten lopen. Vergelijk het met de optater die je kunt krijgen bij het aanraken van het metaal van de auto als je net bent uitgestapt. (Door het strijken van je kleren langs de kunststoffen zitting wordt je elektrostatisch opgeladen OMDAT jij geïsoleerd staat op je rubber zolen en de auto op zijn rubber banden). Er treedt LADINGSVEREFFENING op, de geladen geïsoleerde geleiders vereffenen hun onderlinge potentiaalverschil.

Een vogel of mens die een hoogspanningskabel zou aanraken wordt elke sekonde 100 maal op- en ontladen tot de spanning van de kabel. Hiertoe loopt er door het lichaamsdeel dat met de kabel in kontakt staat een wisselstroom. Deze is dodelijk! Er is natuurlijk een ondergrens. Het blijkt namelijk dat vogels op een 50 kV-leiding kunnen plaatsnemen. Een vogellijf kan veel minder lading bevatten dan dat van een mens. Dus mag je hieruit niet konkluderen dat een mens in die situatie ook geen gevaar loopt. Let maar eens op, vogels zitten bij hogere spanningen alleen op de (bovenste) bliksemdraden! En Willem heeft gelijk, door jouw lengte loop je zelfs dan nog gevaar.

Bedankt Philip!