Wat is kleur in hoeverre is het een illusie?

[Xmanor]

Sommige kleuren worden veroorzaakt door de afwezigheid van een andere golflengte, denk bijvoorbeeld aan de rode schaduw van een groen licht. Dat correspondeert niet direct met de werkelijkheid.

[wubs23]

Waarom niet? Waarom heeft een elektromagnetische golf met een golflengte van 375 nm of kleiner dan geen kleur, eentje van 500 nm wél, eentje van 800 nm of groter weer niet? Waarom zien sommige mensen iets wat in het algemeen rood wordt genoemd dan als iets heel anders, in plaats van dat ze het simpelweg niet zien?

Volgens mij praten we over twee verschillende dingen. Laten we er dus even wat definities bij pakken. (voor het gemak van wikipedia; als je liever een woordenboek wilt gebruiken, of een studieboek is dat ook prima)

Illusie:

"Een illusie is een schijnbare werkelijkheid of een onjuist idee van de werkelijkheid. Het beeld dat iemand van de werkelijkheid heeft is gebaseerd op diens waarnemingen via de zintuigen en verwerking van deze signalen in de hersenen. Illusies zijn dus gebaseerd op foutieve waarnemingen van reële externe prikkels."

Kleur:

"Kleur is een eigenschap van licht die wordt bepaald door de verschillende golflengtes waaruit dat licht is samengesteld."

Nu, als we deze definities aanhouden, wordt al snel duidelijk dat kleur dus geen illusie is.

De kleur van een object is dan namelijk niets anders dan de golflengtes van het licht, die niet door dit object worden geabsorbeerd.

Dit is de definitie die ik gebruikte.

Echter; je zou ook een andere definitie van kleur kunnen geven. Dit is volgens mij de definitie die u gebruikte.

Namelijk; dat kleur datgene is, dat wij mensen als dusdanig waarnemen.

Als dit de definitie is die je wenst te gebruiken, moet je een onderscheid maken tussen 'sensatie' en 'perceptie'.

Sensatie is de zintuigstimulatie, welke wordt omgezet in een patroon van zenuwimpulsen.

Perceptie is de interpretatie van deze impulsen, of wat wij 'menen waar te nemen'.

De vraag is dan welke van de twee je gebruikt.

Is groen datgene dat bij ons de 'M'-kegeltjes activeert? Of is groen datgene dat door onze hersenen als die kleur wordt waargenomen?

Je stuit dan al snel op problemen bij de volgende illusie:

http://phenomenalqualities.files.wordpress...biks-cube-2.jpg

Het 'oranje' vakje aan de voorkant, en het 'bruine' vakje aan de bovenkant, zijn namelijk dezelfde kleur.

Als ik deze vakjes uit zou knippen, en naast elkaar leg, zijn ze identiek. Dus hebben ze dezelfde kleur.

Maar als je zo naar de kubus kijkt, zijn ze verschillend. Dus hebben ze niet dezelfde kleur.

Wat denkt u nu dat er gebeurd? Volgens mij zijn er twee opties:

1. De kleur van het vakje is veranderd op het moment dat ik deze uitknipte en ergens anders plaats.

2. De kleur van het vakje is hetzelfde gebleven, maar het lijkt alleen maar anders voor ons.

Stel nu dat ik een auto koop, welke groen geverfd is. Als ik er in het donker mee ga rijden, is hij dan ineens zwart geworden? Of is hij nog steeds groen, maar lijkt hij alleen maar zwart?

Zou je boos worden als de verkoper je zou vertellen dat het een zwarte auto was, terwijl hij overdag groen lijkt?

Dus samengevat:

Je kan zeggen dat kleur geen illusie is, maar kleurperceptie wel een illusie kan zijn.

Of je kan zeggen dat kleur wel een illusie is, maar dan moet je accepteren dat je in vervolg niet langer over kleur kan praten.

"Gras is groen" is dan namelijk niet waar. Elk object is dan elke kleur, afhankelijk van de omstandigheden. Als ik mijn haar verf, blijft het dezelfde kleur.

En dan nog maar een vraag:

Stel, ik zet je in een kamertje, met daarin twee ballen. Bal 1 is links van je, en wit. Bal 2 is rechts van je, en zwart.

Ik doe nu het licht uit, zodat het volledig donker is. Nu vraag ik je de witte bal te pakken.

Welke bal pak je op? Bal 1 of bal 2? Ik heb zomaar het vermoeden dat je bal 1 pakt, terwijl er nu helemaal geen witte bal is.

Dus ja, je kan het ontzettend moeilijk maken, en zeggen dat elke kleur een illusie is.

Je kan het ook makkelijker maken, door kleuren goed te definieren, en dan te zeggen dat je deze soms verkeerd waar kan nemen.

Persoonlijk denk ik dat het laatste voor ons allemaal wat makkelijker is.

(en zoals uit mijn laatste vraag over de ballen blijkt, weten we dat eigenlijk ook allemaal wel)

[Xmanor]

Ik ben het grotendeels wel eens met je definitie van licht maar heb nog een probleem met de shaduwillusie. De oranje kleur wordt veroorzaakt in de hersens omdat onze hersenen gewend zijn dat iets in een schaduw een donkerder tint krijgt dan iets met dezelfde tint en kleur in het licht. Dus dat fel oranje wordt dus veroorzaak door de hersens zelf terwijl onze ogen toch echt de goede impulsen zenden. In dit geval is de kleur dus een illusie.

Wanneer er niet genoeg licht is(zoals in het donker) kan iets ook van kleur veranderen, maar onze ogen kunnen gewoon niet de zelfde samenstelling van elektromagnetische golflengtes interpreteren als wanneer er veel wit licht is. Dus die 'illusie' wordt veroorzaakt door een gebrek aan informatie.

Jouw stelling past daar op zich wel bij.

[wubs23]

Goede uitleg van de illusie. Dit is inderdaad waarom je de twee vakjes als verschillende kleuren ziet.

Volgens mij zijn we het dus met elkaar eens? =)

[E.Desart]

Deels off en deels on topic:

The McGurk Effect! - Horizon: Is Seeing Believing? - BBC Two

Een geluidsillusie beïnvloed door wat onze ogen zien.

http://www.youtube.c...d&v=G-lN8vWm3m0

Hoe onze hersens informatie interpreteren binnen een context eerder dan droog waarnemen wat fysisch bestaat.

[IkNiels]

Xmanor, in de quote:"alle kleuren behalve de kleur", ik hoop dat je hier de contradictio in terminis ziet. Kleur is een concept wat van origine nog steeds gaat om de gereflecteerde frequentie die ons (RGB-kegeltjes) oog waarneemt. Je kunt dus niet zeggen dat een koe alle kleuren is/heeft behalve bv zwart en wit. De absorbtie van de electromagnetische-straling dan dus nog geen kleur(!) gebruikt een object(b.v. koe) om zich te verwarmen.

[IkNiels]

Mocht de bioloog nog 'lastig' doen, zeg maar:"Zet maar een blauwe schijnwerper op een koe." Volgens zijn uitspraak is de koe nu van 'alle kleuren' gewijzigd...

[Benm]

Kleur is een kwestie van interpretatie en conventie. Voor een deel bepalen de capaciteiten van onze ogen wat we zien, en wat we bij conventie rood/groen/etc noemen, Iets als 'oranje' benoemen is echter vooral aangeleerd gedrag, en geen fundamentele eigenschap van het oog.

[IkNiels]

@Benm: Mensen die kleurenblind zijn, zien nog steeds kleur aldus hoe men het ontvangt of hoe men het klankenpakket noemt staat daar los van.