spaarlampen: dirty electricity?

[klazon]

Wat wel vreemd is omdat je met spaar- of led lampen juist stroombesparing verwacht, dus juist stroomnetwerk moet ontlasten.

Nee, van spaarlampen en ledlampen verwacht je energiebesparing. En die verwachting maken ze ook waar, voor minder energie leveren ze dezelfde hoeveelheid licht.

Dat daarbij stroompieken optreden is een vervelend bijverschijnsel waar inderdaad iets tegen gedaan zou moeten worden.

[Jopie1234]

Dit is heel erg oud nieuws - hoogstens actueel als consumenten het massaal gaan inzetten en daardoor upgrades aan het net nodig worden vanwege de hoge blindstromen.

Dus straks hebben we continue stroomstoringen, en nog meer schadelijk elektromagnetische velden?

Moet er hier niet wat aangedaan worden?

Oud nieuws?

Het document van Agentschap is van maart 2010 en hierna is er nog niets veranderd.

Dit geldt ook nog voor nieuwe spaarlampen en ledlampen en kwaliteit hiervan nog steeds niet zo goed als gloeilamp.

Gezondheidsaspecten van dirty stroom staan al in de eerste reactie van dit forumonderwerp.

[Benm]

Het probleem van blindstromen is oud nieuws. Die heb je met TL balken (tenzij je ze slim schakelt), motoren, dimmers, en allerlei andere electrische apparaten die al decennia gebruikt worden.

Extra storend is de hoge crest-factor van veel led lampen, laders en andere simpele schakelvoedingkjes. Wat er aan gedaan kan worden is evt europees eisen stellen aan cos-phi en harmonics, bijvoorbeeld als onderdeel van de CE certificatie.

Overigens is mij niet bekend dat er in nederland stroomstoringen optreden als gevolg van overbelasting door blindstromen. Als de stroom uitvalt is dat meestal gevolg van iemand die door een kabel heen is gegraven, of (veel zeldzamer) een kabelbreuk oid in het hoogspanningsnet.

[klazon]

Als de stroom uitvalt is dat meestal gevolg van iemand die door een kabel heen is gegraven,

Inderdaad, in de zeven jaar dat ik in mijn huidige woning zit is hier zeven keer de elektriciteit uitgevallen. En in alle gevallen door kabelbeschadigingen bij werkzaamheden.

[Jan van de Velde]

Opmerking moderator

Laten we even bij de les blijven, zoals eerder gevraagd:

Deel van een bericht:

Een artikel over leugens en onwaarheden van spaar- en led-lampen.

http://www.olino.org/wp-content/uploads ... rheden.pdf

is verwijderd als niet bijdragend aan de discussie.

Deel bericht:

Besparing van 80 % klopt niet, en vergeet ook de verwarming van je huis niet en alleen je huiskamer en keuken heb je verlichting gemiddeld paar uren aan.

Dus pas na 4 jaar besparing optreedt en dan voor die tijd moet je led- en spaarlamp niet kapot gaan, en anders heb je verlies.

is verwijderd, want een tendentieuze, ononderbouwde opmerking, en verder is dat momenteel in de discussie niet aan de orde.

Geheel bericht:

Die gezondheidsaspecten zijn wel belangrijk vind ik, met name de mogelijke gevolgen van het inademen van kwikdamp bij breuk ..//..

is verwijderd omdat we nu even gericht bezig moeten blijven met die netvervuiling.

Dringend verzoek aan alle deelnemers:

Zonder een redelijk beeld te hebben van de ernst van de netvervuiling is een discussie over de mogelijke gezondheidsaspecten daarvan onmogelijk.

Dus we discussiëren verder over de ernst van die netvervuiling. Alle andere mogelijke facetten blijven zolang buiten beschouwing. Mocht iemand daar toch (weer) mee afkomen gelieve daarop dan niet te reageren, zodat het eenvoudig verwijderd kan worden om de discussie gericht te houden.

[Benm]

Prima plan om het bij de netvervuiling (en blindstromen?) te houden.

Over het algemeen merk je er niet zoveel van, maar naarmate het ernstiger is, zaken als:

- radiostoring, vooral in het HF bereik (de harmonischen lopen hoog genoeg door, en leidingen maken best aardige antennes).

- problemen met motoren, bijvoorbeeld die van een stofzuiger oid, bijgeluiden.

- DC component op het net. Dat kan gevaarlijk zijn voor aangesloten apparatuur met een ouderwetse transformator, voor motoren, en voor het zelf.

Een DC component ontstaat als je halfzijdig gelijkricht, en dat niet compenseert doordat apparaten random een halve zijde pikken. Je zou kunnen denken aan een zware dimmer die fase-aansnijding gebruikt met daarchter een bouwlamp van 2 kW oid.

[Jan van de Velde]

Opmerking moderator

Prima plan om het bij de netvervuiling (en blindstromen?) te houden.

Indien blindstromen een rol spelen in de zg "elektromagnetische smog", of bespreking daarvan relevant is om dat laatste helder voor het voetlicht te krijgen, alleszins. Zo niet, dan beter ook niet.

[Benm]

Blindstromen zijn met name belangrijk omdat ze leidingen belasten met een hoger amperage dan je zou verwachten op basis van het aangesloten vermogen. Je kunt bijvoorbeeld een last hebben die 30 Watt, maar 100 VA vraagt (een TL armatuur oid).

Voor spaarlampen kan dat net zo goed gelden als ze een slechte cos-phi of crest factor hebben. Stel dat je een groep hebt die afgezekerd is met 16 ampere, dan verwacht je daarop pakweg 16x230=3680 watt uit te kunnen trekken.

Zou je op die groep 2500 watt aan TL balken plaatsen zonder te compenseren voor de fase (dwz allemaal met alleen een spoel als VSA) dan gaat te zekering er zeker uit, terwijl je ruim onder het te verwachten vermogen in VA blijft.

Met hoge crest factors gebeurd iets soortgelijks: de gemiddelde stroom lijkt laag te zijn, maar omdat de pulsen scherp zijn is de opwarming van bedrading onverwachts groot, want die gaat met het kwadraat van de instantane stroom. Nu zijn zekeringen gelukkig dingen die doorslaan op basis van die opwarming en voorkomen ze dat je de bedrading in je huis ernstig kunt overbelasten, maar dat neemt niet weg dat de stoppen onverwachts vroeg kunnen doorslaan dankzij zulke belastingen.

[Jopie1234]

Dus elk spaarlamp of led-amp genereert blindstroom.is dus hier de conclusie.

Zie deze casus en deze led-lamp was wel goed volgens de leverancier en er is een rechtszaak hierover geweest.

Ledverlichting is een nieuwe ontwikkeling op lichtgebied. Ongeveer 20% van het energiegebruik gaat op aan verlichting, en 75% van de verlichting in Europa is zeer inefficiënt. Zo zet een traditionele gloeilamp slechts 5% tot 10% van de gebruikte energie om in licht, en de rest wordt verspilt in warmte. De ledindustrie is nu dermate ver ontwikkeld dat ledverlichting een volwaardig alternatief is geworden voor gloei- en spaarlampen.

Ledlampen zijn het zuinigste, voordeligste en milieuvriendelijkste alternatief voor alle vormen van huis-, kantoor- en straatverlichting. Ledlampen besparen tot 60% op TL- en spaarlampen en tot 95% op traditionele lampen, zijn veel milieuvriendelijker, en bieden zelfs een betere lichtkwaliteit. Ledlampen zijn er in alle soorten en maten, en passen op alle bestaande lichtfittingen. Ledlampen worden bijzonder milieuvriendelijke geproduceerd, en bevatten ­ in tegenstelling tot spaarlampen -- geen kwik.

Toch zijn niet alle ledlampen hetzelfde. Zoals bij elke nieuwe ontwikkeling, zijn er cowboys op de markt die via goedkope import uit China snel hun slag proberen te slaan met inferieure producten. Naast het feit dat ze snel kapot gaan, is het grootste risico van inferieure ledlampen het fenomeen van "blindstroom". Zulke ledlampen verbruiken meer stroom dan noodzakelijk, alleen is die stroom niet zichtbaar op de energiemeter. In de praktijk kan dat oplopen tot zes maal het aangegeven wattage. Hierdoor worden niet alleen de verwachte energiebesparingen teniet gedaan ­ want het energiebedrijf staat in een mum van tijd bij de gebruiker op de stoep om een blindstroommeter te installeren ­ maar blindstroom kan ook schadelijk zijn voor het energienet.

Dit is ook het geval met de ledlampen die worden verkocht via de "Ik stap oer" campagne van de Provincie Friesland. Vestigingsmanager Thom Deutekom van Elektrokern Schuurman uit Drachten heeft op 26 maart de ledlampen van de Provincie getest met professionele apparatuur. De conclusies van de heer Deutekom liegen er niet om:

"Na het koppelen van de led aan de apparatuur slaat het scherm uit. Op het scherm is te zien dat de 'blindstroom' omhoog schiet terwijl het vermogen van de led lamp wel omlaag gaat. Als er meer led lampen in een circuit worden gehangen, schiet de blindstroom verder omhoog. `De harmonische vervuiling wordt groter naarmate er meer leds zijn' ziet Deutekom. Bij een gewone gloeilamp is hiervan geen sprake. `Als

heel Friesland overstapt op de led lamp dan kunnen we grote problemen verwachten' aldus Deutekom. Door de harmonische vervuiling worden de kabels in de straat warmer en kunnen er computerstoringen ontstaan. `Ook is de kans groot dat transformatoren overbeladen raken of dat beveiligingssystemen spontaan aanslaan door vervuiling in het net. Deutekom denkt dan ook dat de Provincie Fryslân veel te snel geld heeft gestoken in de promotie van de led zonder van alle 'ins en outs' op de hoogte te zijn."

Bron: http://www.waldnet.nl/wn/nieuws/24481/De_donkere_zijde_van_ledverlichting.html

Want stroomuitval is tegenwoordig al normaal gang van zaken en ik geloof niet in oudere apparatuur of dat er steeds kabels kapot wordt gestoken als excuses en ook gaan stroomhuisjes geregeld in brand.

Ook is iedereen zo zuinig mogelijk met stroom ivm hoge energie rekening, waarbij de vraag van stroom is afgenomen.

[Jan van de Velde]

Want stroomuitval is tegenwoordig al normaal gang van zaken

zelden last van. Het blindstroomverhaal is ongetwijfeld een potentieel probleem bij wijdverbreid in gebruik nemen van LEDS, maar ik zie geen enkele onderbouwing om dat nu al als oorzaak van regelmatige stroomuitval aan te wijzen.

en ik geloof niet in oudere apparatuur of dat er steeds kabels kapot wordt gestoken als excuses

Ik wel. Ik heb de afgelopen twee jaar exact 3 x een uitval meegemaakt in mijn stadje. 2 x door graafwerkzaamheden, waarvan ik van beide gevallen zéker weet dat dat zo was. Ik heb in een geval de beschadigde graafschop van de atlas nog gezien.Mooie smeltrand op de schopsnee.

en ook gaan stroomhuisjes geregeld in brand.

Waar? Dat heb ik namelijk nog nooit meegemaakt.

Ook is iedereen zo zuinig mogelijk met stroom ivm hoge energie rekening, waarbij de vraag van stroom is afgenomen.

Wat bedoel je daarmee te zeggen?

[Benm]

Dat er in nederland stroomstoringen optreden als gevolg van slechte power/crest factors van wat particulieren op het net aansluiten lijkt me uit te sluiten. Bedenk dat de zekeringen in je huis ook gevoelig zijn voor die blindstromen: Als je bijv 500 watt aan led lampen op een groep zet die een power factor van 0.1 hebben (dat is heel laag, maar het kan) dan gaat een standaard 16 ampere zekering eruit.

Om dezelfde reden kan het niet verantwoordelijk zijn voor brand in transformatorhuisjes en dergelijke: de zekeringen beperken de stroom, of deze nou effectief of blind is maakt niets uit. Wat er zou gebeuren als een hele wijk alles met een slechte power factor aansluit tot tegen de maximale belasting is hoogstens het doorslaan van een hoofdzekering waardoor een blok of wijkje zonder stroom komt te zitten, zonder brand oid.

Overigens is dit wel een verhaal over nederland. In landen met een gebrekkig electriciteitsnet kunnen wel problemen optreden omdat de bekabeling niet berekend is om afname van veel vermogen. Je ziet dan dat er bijvoorbeeld 1 kabel geschikt voor 100A loopt naar 100 huizen die ieder afgezekerd zijn met 10A. Als iedereen opeens tegelijk besluit te gaan stofzuigen oid dan gaat de stroom eraf.

Ook in nederland zal er wel enige sprake zijn van overboeking op het net - het is gewoon niet waarschijnlijk dat iedereen tegelijk alle groepen maximaal belast.

[klazon]

Ook in nederland zal er wel enige sprake zijn van overboeking op het net - het is gewoon niet waarschijnlijk dat iedereen tegelijk alle groepen maximaal belast.

inderdaad, en dat verschijnsel drukken ze uit in de gelijktijdigheidsfactor. Zo kan b.v. een wijkkabel afgezekerd zijn met b.v. 400A, terwijl daar 30 huizen op zijn aangesloten die ieder een hoofdzekering van 35A hebben.

Hetzelfde gebeurt binnen de woning. Achter die hoofdzekering van 35A kunnen 5 groepen zitten die ieder met 16A zijn afgezekerd.

Als in zo'n situatie iedereen alle groepen maximaal belast, dan weet je zeker dat de hele wijk plat gaat.

[Benm]

Zijn de getallen die je noemt realistisch/representatief voor de nederlandse situatie?

[klazon]

In ieder geval wat de orde van grootte betreft. ik heb hier altijd bij het energiebedrijf gewerkt, maar sinds enkele jaren met pensioen. Daardoor kan ik niet meer bij de echte gegevens, en moet ik een beetje uit mijn herinnering putten.

[Jan van de Velde]

Opmerking moderator

Goed, tussenconclusie:

Spaarlampen en leds dragen niet bij tot een mooiere belasting van het net, net zo min als dimmers, TL-buizen en allerhande andere zaken voorzien van elektronica. Goed (duurder) ontwerp van die elektronica in die toepassingen kan ook al aardig wat hiervan voorkomen/verminderen. Maar hoe dan ook, onze elektriciteit wordt er "dirty" van, dwz het spanningsverloop wordt hoe langer hoe minder mooi sinusvormig. Ook ontstaan blindstromen, maar hoewel de netbeheerder er minder blij mee zal zijn levert dat geen ernstige problemen op, en zal dat ook bij "normaal" gebruik van zulke technieken niet gaan doen. Terugschakelen op gloeilampen doet technisch/economisch meer kwaad (meer energieverbruik) dan goed (mooiere stroom).

als ik dit verkeerd of onvolledig samenvatte, graag melding.

Komen we nu aan de vraag: die uitschietertjes op die als sinusvormig bedoelde spanning, veroorzaken die meetbare elektro(magnetische) velden rondom die meters en meters bekabeling en snoeren die we in huis hebben? Elektrische smog om maar eens een popi-woord te gebruiken? Zoja, hoe sterk en tot op welke afstand?