Alternatieve zorg - 'geneeskunde zonder bewezen werking is kwakzalverij'

[Redox]

Dit zijn altijd de lastige voorbeelden, want ze tonen eigenlijk niet zoveel aan behalve dat zaken die normaliter ongeneeslijk zijn in een zeldzaam geval wel genezen. Wat er precies aan de hand is komt meestal ook niet boven tafel, de patient zal daar verder weinig interesse in hebben. Of het een misdiagnose was, een spontane genezing en of dat dieet er ook maar iets mee van doen heeft gehad kom je niet zo snel meer achter.

Wel geven dit soort voorbeelden mensen hoop, en daardoor zullen ze wellicht zo'n dieet of een andere alternatieve aanpak uitproberen. Je zou het hoogstens statistisch kunnen uitvogelen door eens te kijken naar de overlevingskansen van mensen die helemaal niets doen, en de groepen per behandelwijze.

Ze tonen inderdaad niet veel aan maar verplichten de wetenschap wel tot onderzoek. En vermits je niet 100% zeker weet of het dieet de oorzaak is mag je dit ook geen kwakzalverij noemen (want daar gaat het hier over). Maar men wimpelt het weg en vindt het niet de moeite om te onderzoeken: het gebeurt nu eenmaal zo af en toe. Het gaat er ook niet om hoe de patiënt daarover denkt maar wat er nu precies aan de hand is!! Ook statistiek hoort hier niet thuis vind ik, omdat het té zeldzaam is. Maar het gebeurt! En dat is een feit waar men niet om heen kan.

[Benm]

En vermits je niet 100% zeker weet of het dieet de oorzaak is mag je dit ook geen kwakzalverij noemen (want daar gaat het hier over).

De normale gang van zaken in wetenschappen is toch vooral het bewijzen dat iets wel bestaat of effect heeft. Je kunt wel van alle mogelijke factoren willen vaststellen dat ze geen effect hebben, maar dat is omgekeerde bewijslast en bovendien ondoenlijk.

Zoals al eerder aangehaald bestaan spontane genezingen best, maar ze zijn gewoon zo zeldzaam dat er niet veel aan te onderzoeken valt. Dat is uiteraard jammer, maar om gemeenschappelijke factoren vast te stellen tussen de spontane genezers heb je er meer nodig dan er zijn.

Desalniettemin kun je als criterium bijvoorbeeld handhaven of een consult door een alternatief therapeut vergoed wordt door de verzekering; bij vrijwel alle verzekeraars is dan medische basiskennis een vereiste

Dat criterium is denk ik niet zo best.. je kunt je voor alle mogelijke behandelingen, effect of niet, laten verzekeren als je maar goed premie wilt betalen. Verzekeraars hebben geen boodschap aan effectiviteit, alleen aan het feit of mensen die zich ergens voor verzekeren gemiddeld meer premie betalen dan ze claimen.

[Redox]

De normale gang van zaken in wetenschappen is toch vooral het bewijzen dat iets wel bestaat of effect heeft. Je kunt wel van alle mogelijke factoren willen vaststellen dat ze geen effect hebben, maar dat is omgekeerde bewijslast en bovendien ondoenlijk.

Dat klopt. Maar dan mag deze wetenschap geen uitspraken doen over niet verklaarbare zaken en zeker niet ze afwijzen als kwakzalverij of iets dergelijks. Als ze niet kunnen bewijzen dat iets bestaat of effect heeft wil dat enkel zeggen dat ze met de methodiek die ze gebruiken en beperkingen die ze zich daarbij zelf opleggen niet kunnen zeggen of iets waar is of (op welke wijze) werkzaam. Ik vraag me ernstig af of deze 'normale gang van zaken' in 2007 niet wat te kortzichtig is geworden.

Zoals al eerder aangehaald bestaan spontane genezingen best, maar ze zijn gewoon zo zeldzaam dat er niet veel aan te onderzoeken valt. Dat is uiteraard jammer, maar om gemeenschappelijke factoren vast te stellen tussen de spontane genezers heb je er meer nodig dan er zijn.

Ook juist! En daar wringt het inderdaad. Maar dat geeft de traditionele (medische) wetenschap niet het recht om iets als kwakzalverij af te wijzen. Eigenlijk kan men met klassiek wetenschappelijk onderzoek de meest absurde dingen aantonen. Als ik in een gemeente het aantal maligne tumoren in kaart breng samen met de plaats van zeg maar elektriciteitspalen op 10 meter afstand van de woning, en er blijkt een duidelijk verband te bestaan, dan kan ik volgens de gangbare wetenschap zeggen: er bestaat een verband tussen kwaadaardige tumoren en elektriciteitspalen.

Kwakzalverij is voor mij duidelijk: bewust en met winstoogmerk middelen die (bewezen) onwerkzaam zijn aanprijzen of gebruiken als werkzaam. (Volgens Van Dale is een kwakzalver een onbevoged beoefenaar van de geneeskunde of iemand die het publiek iets op de mouw spelt.)

In de klinieken gebruikt men ook injecties met bv. fysiologische oplossing om klachten te behandelen. Deze oplossing (keukenzoutoplossing aan 0,9%) op zich is onwerkzaam voor de betreffende klacht. Maar de injectie ervan heeft vaak wel duidelijk effect. Dit is geen kwakzalverij. Het loont alleen de moeite na te gaan hoe het komt dat deze procedure effect heeft!!

En ik ben van mening dat bewustzijn (van de patiënt) hier een belangrijke rol speelt. Maar bewustzijn heeft volgens de klassieke opvattingen geen grip op de somatische processen. En daar, vind ik, negeert men eenbelangrijk spoor. Jammer... Maar dat is stof voor een andere discussie denk ik.....

[sevenseven]

Als je de van Dale aanhoud is de term inderdaad wat overdreven maar daar tegenover vind ik de term alternatieve "geneeskunde" ook misleidend aangezien hiermee hiermee wordt geimpliceerd dat het geneeskunde is terwijl het eigenlijk gewoon het toepassen van onbewezen en soms gevaarlijke technieken behelst. Daarnaast mag iedereen zich alternatief genezer, maueel therapeut, homeopaat, etc noemen wat dan ook regelmatig gebeurd door charlatans.

Daarom zijn er instelingen zoals IOCOB die aangeven dat je beter de term complementaire behandelvormen kan gebruiken, dat is een term die totaal neutraal is en alleen beschrijft....

[albert davinci]

Daarom zijn er instelingen zoals IOCOB die aangeven dat je beter de term complementaire behandelvormen kan gebruiken, dat is een term die totaal neutraal is en alleen beschrijft....

Ik vind deze term toch niet neutraal.

'Behandelvorm' impliceert dat het een positief effect heeft. Het probleem is dat dit nu juist niet op een opjectieve methodische wijze is onderzocht.

Maar bewustzijn heeft volgens de klassieke opvattingen geen grip op de somatische processen. En daar, vind ik, negeert men eenbelangrijk spoor. Jammer... Maar dat is stof voor een andere discussie denk ik.....

Dat is niet helemaal waar. Ik heb het vak 'medische psychologie' gehad (best interessant). Deze mensen proberen de link te leggen tussen het 'bewustzijn' en het somatische.

Als je wil dan kan ik je een boek aanraden. In het kort komt het er op neer dat het bewustzijn via de neuronen en hormonen veel meer invloed op het somatische blijkt uit te oefenen dan dat men pak hem beet 10-20 jaar geleden dacht. Er blijkt een vrij groot verband te zijn tussen stress en pathologie, zowel wat betreft het ontstaan van de pathologie als wat betreft het beter worden. Het blijkt bijvoorbeeld ook dat patiënten die vóór een operatie goed worden geïnformeerd (dat geeft het gevoel van controle) en worden gerustgesteld sneller herstellen van een operatie.

Ik vermoed dat wanneer een alternatieve 'behandeling' effect heeft dat dat hoofdzakelijk via het psychische is wat via die link (het stress-systeem) inwerkt op het somatische.

[Benm]

Als ik in een gemeente het aantal maligne tumoren in kaart breng samen met de plaats van zeg maar elektriciteitspalen op 10 meter afstand van de woning, en er blijkt een duidelijk verband te bestaan, dan kan ik volgens de gangbare wetenschap zeggen: er bestaat een verband tussen kwaadaardige tumoren en elektriciteitspalen.

En daarom is het uiterst belangrijk om na het constateren van een statistisch verband te zoeken naar een causaal verband danwel werkingsmechanisme. Die zijn soms anders dat je bij voorbaat had gedacht, maar onderschrijven wel je statistische bevindingen. Wellicht zijn huizen onder hoogspanningsleidingen gemiddeld goedkoper, waardoor en er armere en gemiddeld dus ongezondere mensen in wonen. Prima verklaring voor de gevonden statistiek, maar slecht bewijs dat die leidingen kanker veroorzaken.

Om dit voorbeeld even door te zetten: 'Alternatieve' aanpak zou dus bestaan uit het verhuizen naar een plaats zonder leidingen, die hebben namelijk een relatie tot kanker. Als iemand dat zou opvolgen en duurder gaat wonen blijft er minder geld over, wordt hij armer en nog ongezonder. Door dit soort adviezen is de weg naar de hel met goede bedoelingen geplaveid.

Ik vermoed dat wanneer een alternatieve 'behandeling' effect heeft dat dat hoofdzakelijk via het psychische is wat via die link (het stress-systeem) inwerkt op het somatische.

Zoiets is natuurlijk interessant om te onderzoeken. Als we in kaart kunnen brengen hoe de biochemie van dat proces in elkaar steekt lijkt me de weg open om daar nuttig gebruik van de maken middels farmaca.

[The Don]

ik raad je aan om het vakblad van de Nederlandse Vereniging voor Fytotherapie eens te lezen, daar staat voldoende in (ik zou wel wat achtergrondkennis meebrengen voordat je daaraan begint want het is behoorlijk huiswerk... maar jij als wetenschapper zult daar wel geen problemen mee hebben). Kan ik daarmee zeggen dat de kruidengeneeskunde absoluut niet tot de kwakzalverij behoort?

Ik weet niet waarom je over fytotherapie begint maar dit is geen onbewezen therapie dus eigelijk helemaal niet relevant voor de discussie. Er zijn genoeg kruiden die werken tegen bepaalde aandoeningen, veel reguliere geneesmiddelen zijn gebaseerd op ingredienten uit kruiden/planten.

ik krijg bijna de neiging om te zeggen dat het een verwoede poging is om de aandacht af te leiden van het eerdere onderwerp namelijk de klassieke homeopathie waarvoor geen werkzaamheid is aangetoont en wel degelijk onder de noemer kwakzalverij valt.

Fytotherapie is geen kwakzalverij (mits de werking is bewezen door wetenschappelijk onderzoek natuurlijk)

[The Don]

Daarnaast blijf ik van mening dat alternatieve geneeskunde berust op het placebo effect en dus alleen duidelijk effect kan hebben op psycho somatische aandoeningen. Een ander mooi voorbeeld zijn de gebedsgenezers die op dezelfde wijze mensen "genezen" alleen zijn er geen pogingen ondernomen van deze "genezers" om wetenschappelijk bewijs van hun beweringen te overhandigen. Hetzelfde geldt voor alternatief genezers die wanneer ze om wetenschappelijke bewijs gevraagd wordt aankomen met argumenten "er is geen geld voor", "de farmaco mafia werkt tegen", "bewijzen is niet mogelijk vanwege individualistische werkingsmechanismen". Dat is allemaal prima natuurlijk maar stop dan met het roepen om waardering vanuit wetenschappelijke kringen. Wetenschappers staan alleen open voor overtuigende bewijzen, je kunt dit oogkleppen noemen maar gelukkig hebben deze oogkleppen ons wel verlost van de meeste vormen van kwakzalverij (aderlaten, humorenleer, lobotomie)

[albert davinci]

Daarnaast blijf ik van mening dat alternatieve geneeskunde berust op het placebo effect en dus alleen duidelijk effect kan hebben op psycho somatische aandoeningen.

Ik geloof ook dat alternatieve geneeskunde (bijzondere kruiden die echt werken buiten beschouwing gelaten) enkel werkt via een placebo-effect. Echter, bij veel aandoeningen wordt de evolutie mede bepaald door de psychosociale componenten.

Iemand die een slecht functionerend hart heeft zal met een hoog stressniveau slechter evolueren dan wanneer hij een laag stressniveau heeft. Ik kan me voorstellen dat het voor zo iemand psychologisch verschil uitmaakt ofdat een arts er snel naar kijkt op een zakelijke wijze óf dat bijvoorbeeld een homeopaat er naar kijkt en hierbij veel uitgebreider aandacht besteed aan de persoon. Als zo'n patiënt zich hierdoor gerustgesteld voelt omdat hij er in gelooft dan kan dat wel helpen maar enkel omdat het inspeelt op het psychische.

Ik zwijg nu nog over de winst die te behalen zou zijn wanneer we werkerlijk mensen beter zouden kunnen leren hoe ze hun destructieve gedrag kunnen wijzigen; obesitas, verslavingen...

In dat perspectief bezien zou je misschien kunnen stellen dat het populair zijn van de alternatieve zorg een symptoom is van een gemis in de medische zorg. Een probleem hierbij is dat de kosten in beginsel nogal zouden stijgen als de artsen meer aandacht aan de psyche zouden besteden en dat veel artsen daar niets over hebben gehad in hun opleiding (tegenwoordig steeds meer).

Dat is allemaal prima natuurlijk maar stop dan met het roepen om waardering vanuit wetenschappelijke kringen. Wetenschappers staan alleen open voor overtuigende bewijzen, je kunt dit oogkleppen noemen maar gelukkig hebben deze oogkleppen ons wel verlost van de meeste vormen van kwakzalverij (aderlaten, humorenleer, lobotomie)

Mooi gezegd. pi.gif

[bella boares]

Ik zag op de afgelopen pagina veel waar ik op wil reageren, ik hoop dat het lukt met de quotes enzo...

Dat is uiteraard jammer, maar om gemeenschappelijke factoren vast te stellen tussen de spontane genezers heb je er meer nodig dan er zijn.

Maar... ben je dan helemaal niet nieuwsgierig? Ik zou zo iemand (met toestemming natuurlijk), bijna letterlijk binnenstebuiten keren om te zien wat ervoor gezorgd kan hebben dat zhij spontaan genezen is. Stel dat je dat bij die zeldzame drie patiënten doet en er blijkt bij alledrie een verhoogd gehalte aan vitamine C (om maar iets stoms te noemen) te zijn, dan kun je daar met in vitro onderzoek toch op verderborduren?

Dat criterium is denk ik niet zo best.. je kunt je voor alle mogelijke behandelingen, effect of niet, laten verzekeren als je maar goed premie wilt betalen. Verzekeraars hebben geen boodschap aan effectiviteit, alleen aan het feit of mensen die zich ergens voor verzekeren gemiddeld meer premie betalen dan ze claimen.

Misschien waar maar ik bedoelde eigenlijk wat in de 'normale' pakketten zit, niet waar je 500 euro per maand voor neer moet tellen. En lees nogmaals de rest van wat ik zei:

bij vrijwel alle verzekeraars is dan medische basiskennis een vereiste

.

Ik vind deze term toch niet neutraal.

'Behandelvorm' impliceert dat het een positief effect heeft. Het probleem is dat dit nu juist niet op een opjectieve methodische wijze is onderzocht.

Béétje haarkloverij... hoe wil jíj het dan noemen? Uiteindelijk gaat het er toch om een verschijnsel aan te duiden zodat iedereen weet waar je het over hebt.

Als je zegt 'alternatieve geneeswijzen' of 'complementaire/additieve behandelmethoden' kun je er nog over discuzeuren of dit nou wel of niet de juiste term is, maar uiteindelijk weet iedereen waar je het over hebt...

k krijg bijna de neiging om te zeggen dat het een verwoede poging is om de aandacht af te leiden van het eerdere onderwerp namelijk de klassieke homeopathie waarvoor geen werkzaamheid is aangetoont en wel degelijk onder de noemer kwakzalverij valt.

Natuurlijk, ik ben een enge alternatieveling die een complot verzint om maar te zorgen dat jullie de waarheid over homeopathie niet ontdekken

De laatste keer dat ik keek, ging de discussie over 'alternatieve geneeswijzen' in het algemeen, niet alleen over homeopathie. Er zijn er meer, weet je, en sommigen daarvan zijn een stuk moeilijker naast je neer te leggen dan homeopathie.

Ik vind het bereiden van medicijnen uit planten iets wezenlijk anders dan het gebruik van de hele plant (zoals ik al zei lijkt dit me niet de plek voor díe discussie), en voor zover ik kan beoordelen wordt kruidengeneeskunde, al dan niet terecht, gewoon nog geschaard onder de alternatieve geneeswijzen en door de meeste regulier artsen volstrekt niet serieus genomen (wat stom is, want in tegenstelling tot homeopathie kan fytotherapie wel interactie geven met regulier medicijnen, maar ook dat is een andere discussie). Als jij ander nieuws hebt hoor ik het graag.

Om dit voorbeeld even door te zetten: 'Alternatieve' aanpak zou dus bestaan uit het verhuizen naar een plaats zonder leidingen, die hebben namelijk een relatie tot kanker. Als iemand dat zou opvolgen en duurder gaat wonen blijft er minder geld over, wordt hij armer en nog ongezonder. Door dit soort adviezen is de weg naar de hel met goede bedoelingen geplaveid.

Nee, met kanker krijgen en het hele ziekteproces doorlopen zijn ze lekker goedkoop uit! Om over het ziekenhuisvoedsel nog maar te zwijgen... Het is toch logisch dat áls er idd een -onontkoombaar- verband tussen deze twee ontdekt zou worden, je dan zou proberen de óórzaak weg te nemen in plaats van te wachten tot ze bij bosjes in het ziekenhuis belanden!?! Dan hoeft men heus niet per se te verhuizen, er zijn ook nog oplossingen te bedenken als het op de één of andere manier beschermen van de huizen of het zorgen dat de straling minder schadelijk wordt (sorry, natuurkunde is niet mijn sterkste kant). Ik vind je aanname dat als iemand verhuist, hij 'dus' ook minder geld overhoudt en ongezonder gaat leven, ook niet echt wetenschappelijk trouwens; for all you know gaat hij wel biologisch zijn eigen groenten kweken... goedkoper en gezonder kan niet, zou ik zeggen. Just to show the other side... pi.gif

In het kort komt het er op neer dat het bewustzijn via de neuronen en hormonen veel meer invloed op het somatische blijkt uit te oefenen dan dat men pak hem beet 10-20 jaar geleden dacht.

correctie: dan de regulier medische wereld 10-20 jaar geleden dacht. Die idiote geitenwollensokkentypes riepen dat dus 20 jaar geleden al wél, maar werden uiteraard niet serieus genomen. Zelfde geldt voor de relatie tussen suikerinname, hypoglykemie-klachten: alternatief riep 10-20 jaar geleden al dat men zich regelrecht de suikerziekte invrat met dit gedrag; regulier was hypoglykemie een non-item. Nu, 10-20 jaar later, zie je al die mensen die toen hypoglykemie-klachten hadden (maar van de dokter gewoon maar een suikerklontje moesten nemen), nu terug op de DMII-afdeling met volkomen uitgeputte B-cellen...oeps!

Hier:

Ik zwijg nu nog over de winst die te behalen zou zijn wanneer we werkerlijk mensen beter zouden kunnen leren hoe ze hun destructieve gedrag kunnen wijzigen; obesitas, verslavingen...

kan ik het dan ook alleen maar hartgrondig mee eens zijn...

[Jet]

ik krijg bijna de neiging om te zeggen dat het een verwoede poging is om de aandacht af te leiden van het eerdere onderwerp namelijk de klassieke homeopathie waarvoor geen werkzaamheid is aangetoont en wel degelijk onder de noemer kwakzalverij valt.

In eerste instantie ben ik deze topic begonnen omdat het jouw woorden waren, Geneeskunde zonder bewezen werking is kwakzalverij, waar ik het niet mee eens was/ben en graag ook anderen hierin zou willen horen.

Deze woorden heb je neergezet in mijn vorige topic waar ik een vraag had over Jarricot voor mijn studie osteopathische technieken. Dat heeft sowieso al helemaal niets met homeopathie te maken.

Ik dacht dat het toch duidelijk, precies zoals bella boares, over ALLE alternatieve behandelwijzen ging en dan is het jammer dat alleen maar de homeopathie uit gepakt wordt.

[Redox]

albert davinci:

Dat is niet helemaal waar. Ik heb het vak 'medische psychologie' gehad (best interessant). Deze mensen proberen de link te leggen tussen het 'bewustzijn' en het somatische.

Ik zei wel 'volgens de klassieke opvattingen'. Zelf ben ik het met u eens; trouwens momenteel verwerk ik een artikel van neurofysioloog en nobelprijswinnaar John Eccles over de invloed van denken op de hersenschorsactiviteit. Hierin wordt aangetoond dat bewustzijn neuronenactiviteit veroorzaakt . Daaruit volgt dat bewustzijn dus niet zomaar een epifenomeen is van hersencellenactiviteit.

The don:

Daarnaast blijf ik van mening dat alternatieve geneeskunde berust op het placebo effect en dus alleen duidelijk effect kan hebben op psycho somatische aandoeningen.

albert davinci:

Ik geloof ook dat alternatieve geneeskunde (bijzondere kruiden die echt werken buiten beschouwing gelaten) enkel werkt via een placebo-effect.

Ik ken een (regulier) arts die mensen met gonarthrosis (artrose van de knie) succesvol behandelt met acupunctuur. De energiebanen waarop de acupunctuur stoelt zijn op klassieke (anatomische) wijze niet te zien en dus zouden ze niet bestaan. Om de drie maanden komen er patiënten voor een acupunctuursessie op het cabinet en zijn ongeveer 3 maanden klachtenvrij. Voordien moesten ze elke drie maand om hun voorraad voorschriften komen voor NSAID's zoals ibuprofen en diclofenac. Deze medicamenten hebben ze niet meer nodig.

Persoonlijk ken ik iemand (zelf werkzaam in de medische sector) die paardenliefhebster is. Zij heeft haar paard bij gezondheidsproblemen al meermaals succesvol met acupunctuur of homeopathie laten behandelen. Hier is placebo-effect uitgesloten.

bella boares:

Die idiote geitenwollensokkentypes riepen dat dus 20 jaar geleden al wél, maar werden uiteraard niet serieus genomen.

Dat was ook het geval met vitamine C (ascorbinezuur). Toen destijds werd gezegd dat het eten van schors van citrusbomen en van citrusvruchten scorbuut kon voorkomen werd dit weggelachen. Pas veel later zag men in dat ascorbinezuurdeficiëntie inderdaad scheurbuik veroorzaakte!

Ik blijf overtigd dat een bewijs ook afhangt van de bereidheid om de aangevoerde argumenten te accepteren en dat er bij alternatieve geneeswijzen (naast kwakzalverij, spijtig genoeg) wel degelijk wat anders aan de hand is!

[albert davinci]

Ik zei wel 'volgens de klassieke opvattingen'.

Ok, als je het over de oudere theorieën hebt, daar heb je helemaal gelijk in. Tegenwoordig besteden ze daar dus wel aandacht aan op de universiteiten.

Ik blijf overtigd dat een bewijs ook afhangt van de bereidheid om de aangevoerde argumenten te accepteren

Daar zit nu net het probleem. Je kan volgens de wetenschappelijke methode pas argumenten accepteren wanneer ze waarneembaar zijn of afleidbaar zijn uit waarnemingen.

Zoals je zelf zegt over accupunctuur: we kunnen geen energiebanen aantonen.

Het is de vraag ofdat die accupunctuur zelf werkt ofdat er enkel een placebowerking is.

Verder zou het nog kunnen dat, wanneer er ook een niet-placeboeffect is, een deel hiervan of het totale niet-placeboeffect voortkomt uit de prikkels van de naalden in het lichaam en dat het helemaal niet zo belangrijk is op welke plaatsen ze prikken. Hierover zouden we meer te weten kunnen komen door bewust niet op de veronderstelde energiebanen te prikken wat natuurlijk weer ethisch problematisch is.

Persoonlijk ken ik iemand (zelf werkzaam in de medische sector) die paardenliefhebster is. Zij heeft haar paard bij gezondheidsproblemen al meermaals succesvol met acupunctuur of homeopathie laten behandelen. Hier is placebo-effect uitgesloten.

Dat durf ik toch niet te stellen. Ook veel zoogdieren reageren positief op aandacht (paarden, honden, ratten, muizen). Er zijn voorbeelden van onderzoeken met ratten waarbij ze verkeerde conclusies trokken omdat één groep ratten veel meer aandacht kreeg dan de andere en hierdoor de resultaten beïnvloed werden.

Daarnaast kan er nog een placeboeffect optreden bij een dier via een mens.

Denk bijvoorbeeld maar aan het beroemde paard dat zogenaamd kon rekenen (door met zijn been te stampen 'gaf' hij het antwoord). Na intensief onderzoek had eindelijk een wetenschapper in de gaten dat elke keer vóórdat het paard met zijn been stampte de 'eigenaar' een knik met zijn hoofd gaf.

[bella boares]

Zoals je zelf zegt over accupunctuur: we kunnen geen energiebanen aantonen.

Het is de vraag ofdat die accupunctuur zelf werkt ofdat er enkel een placebowerking is.

Er is nog een derde mogelijkheid: dat wij de apparatuur gewoon nog niet hebben om die energiebanen aan te tonen...

Je weet niet of dat zo is (misschien wel niet), maar je kunt het in elk geval niet uitsluiten...

[albert davinci]

Er is nog een derde mogelijkheid: dat wij de apparatuur gewoon nog niet hebben om die energiebanen aan te tonen...

Je weet niet of dat zo is (misschien wel niet), maar je kunt het in elk geval niet uitsluiten...

We kunnen het bestaan van god niet uitsluiten, we kunnen het bestaan van ufo's niet uitsluiten....

Weinig wetenschappelijk.