Klopt ....nabob schreef:........
Zoals jezelf al aangeeft zijn er veel 'onbekende' en 'niet te kwantificeren parameters' actief bij het beoordelen en verklaren van een gebeurtenis. Het valt dan ook niet uit te maken of het determinisme een correcte theorie is. Deze valt niet te falsifieren noch te verifieren. Mogelijk bestaat er dus toch ruimte voor toeval in onze werkelijkheid.
Ik hoef niet alles te kunnen verklaren voor mijzelf, en verwacht niet dat de mens ooit ver genoeg zal geraken dat hij dat wel kan.Binnen de geschiedwetenschap trekt het 'toevallige' een geheel andere jas aan. Toeval hoeft hier niet ten allen tijde ingepakt te worden in wetmatigheden. Geschiedenis is bovenal een interpretatieve wetenschap waarbinnen toeval een geheel andere rol speelt dan bij de natuurwetenschappen. Waarom het juist de unieke mens (met zijn eigen dna-structuur) Lodewijk XIV was die Zonnekoning werd en niet E. Desart of Nabob is niet relevant voor het verhaal van een historicus. Dit feit kunnen we gerust toevallig noemen.
Ik heb dus geen enkel probleem met het begrip "toeval", zelfs al geloof ik dat alles (of haast alles????) oorzaak en gevolg is.
De complexiteit van onvatbare dingen kan ik rustig voor mijzelf vertalen als toeval.
Voor mij kunnen begrippen verschillende niveaus hebben. Zonder hierop door te gaan maak ik een analogie met wil en vrije wil. Als een zuiver determinist zouden begrippen goed en kwaad voor mij zinloos moeten worden, en dat zijn ze niet. Maar ook goed en kwaad heeft hier verschillende niveaus voor mij. Maar dit gaat off-topic (terwijl al die dingen voor mij samenhangen).
En ik besef dat ik meer vragen dan antwoorden heb.