Quelpart: betekenis? (Taal, Historisch of Geographisch?)

[Hangnyon]

Ik ben op zoek naar de betekenis van het woord of naam Quelpart.

Ik weet dat het de naam was van het eiland Cheju (Cheju-do) in Korea. Hendrik Hamel, ergens 17e eeuw(?) gestrand op dit eiland, schreef er een boek over. Eerste Europese vertelling over Korea. Het eiland waar hij strandde (Cheju-do) noemde hij Quelpart.

MAAR ik heb het idee (illusie?) dat ik deze naam/term ook op landkaarten heb gezien om een "deelkaart" of stukje dat buiten de kaart valt toch te laten zien als een soort inset. Is dit correct?

Excuses als deze vraag niet hier thuis hoort, (wellicht geografie of historie?) maar hoop dat iemand mij kan helpen. Of doorverwijzen.

Cheers

[Veertje]

Aangaande Quelpart (ook: Quelpaert) levert een klein beetje onderzoek op internet het volgende op:

Ik vond het journaal van Hendrik Hamel op http://www.gutenberg.org/dirs/1/1/4/6/11467/11467.txt

Title: Verhaal van het vergaan van het jacht de Sperwer en van het wedervaren der schipbreukelingen op het eiland Quelpaert en het vasteland van Korea (1653-1666) met eene beschrijving van dat rijk

Author: Hendrik Hamel

Een stukje daaruit:

Vragen bijden gouverneur van Nangasackij 't onser eerste aancomste

ons afgevraeght ende bij ons ondergenoemt als onder ider vrage staet

daer op geantwoort.

Eerstelijck wat voor volcq wij waren ende waer wij van daen quamen.

Antwoort: dat wij Hollanders waren en van Coree quamen.

2.

Hoe wij daer gecomen waren, en met wat schip.

dat wij Ao 1653 den 16en Augustij 't jacht de Sperwer, door een storm

die vijf dagen duerde, hadden verlooren.

3.

Waer dat wij 't schip hadden verlooren, hoe veel man en geschut

op hadden.

Op t eijland bij ons Quelpaert en bij die van Coree Chesu genaemt,

hadden op gehadt 64 man, met 30 stucken.

4.

Hoeveel 't Quelpaerts eijlant van 't vaste lant afleijt ende de

gelegentheijt van dien.

Leijt omtrent 10 a 12 mijl om de Zuijd van 't vaste land. Is seer

volcqrijck ende vruchtbaer, groot int rond 15 mijlen.

Een andere site (http://www.cartography.henny-savenije.pe.kr/hamel.htm) zegt het volgende:

Interesting in this regard is the fact that Cheju island existed with two different names and was thought to be two islands as well: Fung-ma and Quelpaert island. Quelpaert is probably named after a type of galleon. Though there is no reference to this type of ship other than in the documents from Batavia found in the VOC archives. Unfortunately we will never know for sure, but probably it was the result of a copying error in a document to the east and therefore this type of ship was only known in the east.

Weer terug naar Hamel's journaal, in de bijlagen staan:

III. Gegevens betreffende schepen:

       A. Het jacht de Sperwer

       B. Het jacht Ouwerkerk

       C. Het quelpaert de Brack

Onder "C., het quelpaert de Brack", vond ik dit:

Generale Missive, 9 Sept. 1640.

'tGaljot 't Quelpeert heeft nevens de groote schepen zee gebouwt,

zal goeden dienst op 't Canael van Taijoan doen, weshalven versoecken

noch twee ofte drie gelijcke maar niet van cleender charter, omme te

meer goederen door 't Canael aen de schepen die onder 't noorderrif

liggen, te connen brengen.

Patriasche Missive, 15 Maart 1641.

Aangaende het senden van noch 2 of 3 Quelpaerden en 3 off 4 Fregats

als de Lieffde, sullen d'eerste aenstaende equippagie UE. petitie

sien te voldoen.

Missiven Batavia naar Taijoan.

14 Mei 1641.

t'Quelpeert de Brack senden om op 't Canael te gebruijcken, daertoe

als andere diensten 't selve gantsch bequaem oordeelen....

In Compe van aengetogen Orangienboom, Roch ende 't Quelpeert vertreckt

den Oppercoopman Carel Hartsing....

Dese meer aengetogen twee fluijtschepen met 40 ende t'Quelpeert met

12 coppen, gaen geprovideert voor 12 maenden.

Het lijkt er dus inderdaad op dat een Quelpeert (quelpart, meervoud Quelpaerden) een soort galjoen was en dat het eiland op de een of andere manier daarnaar genoemd is. Maar hoe dat precies zit.......

[Hangnyon]

Dank voor je research. Veel had ik al gevonden via google, sorry had ik even moeten melden.

Alleen spookt er nog door mijn hoofd dat de term quelpart ook in topografie wordt gebruikt (zie mijn eerste post). Maar google en vele links en webpages verder heb ik daar niets van kunnen vinden. Zal dus wel mijn fout zijn.

Tot nu toe gevonden over quelpart:

- 't zou een type schip zijn

- 't is frans: "ergens"

Hoe heet zo'n stukje in een kaart dat (meestal) een eiland afbeeldt dat anders niet op de kaart zou passen?

[Veertje]

Tot nu toe gevonden over quelpart:  

- 't zou een type schip zijn

- 't is frans: "ergens"

Oud-frans wel te verstaan, tegenwoordig heet het quelque part.

Hoe heet zo'n stukje in een kaart dat (meestal) een eiland afbeeldt dat anders niet op de kaart zou passen?

In mijn atlas gebruikt men gewoon de term inzet of inzetkaart. Dus je zat al dichtbij met "inset". Hoe dat in het Frans heet weet ik niet, maar quelpart en cartographie in Google leveren niets op, behalve ons Koreaans eilandje. Ook mijn woordenboek levert niets op. Enchâssement?

Misschien moet je je hand leggen op de Nomina Geographica Neerlandica, deel XII, 121 vlgg. waarin Jacoba van Lessen (letterkundige - 1897-1951) heeft geschreven: "over de geschiedenis van de aardrijkskundige naam Quelpart." (bron: http://www.leidenuniv.nl/host/mnl/mnl/leve...0-51/lessen.htm Misschien in een bibliotheek?

[whellebrand]

Als je bedoelt of Quelpaert op oude kaarten voorkomt als aanduiding voor dit eiland dan heb je uiteraard gelijk. Ook zijn er detailkaarten van het eiland waarop het aangeduid wordt als Quelpa(e)rt.

Walter