Ik schrijf een boek waarin het o.a. gaat over de ontdekking/beheersing van het vuur. Ik wil daarbij ook graag noemen wanneer vuur voor het eerst op aarde voorkwam (vulkanisme neem ik aan) en in het heelal. Dat laatste weet ik zo niet. Was dat bij de oerknal? De eerste supernova? Of...?
Uit vulkanen komt geen vuur (in de zin van brandend met zuurstof), maar gloeiend heet gesmolten gesteente. Tegenwoordig zet dat natuurlijk wel van alles (planten, gebouwen etc) in brand, maar die waren er vroeger natuurlijk helemaal niet.
Zuurstof is er op aarde (in bruikbare hoeveelheden voor brand/vuur) sinds pakweg 600 miljoen jaar, al durf ik niet te zeker zeggen dat er toen ook al iets brandbaars was. Het zou kunnen van wel (biomassa in opgedroogde zeeen oid), en met een beetje onweer (of lava) valt dat te ontsteken... maar hoe, waar en wanneer precies, das een lastige!
We hebben het dus over vuur (een oxydatiereactie) en niet over hitte in lava of de oerknal.
Artikeltje over het eerste vuur door mensen gemaakt: klik
Wetenschappelijk paper over het eerste vuur (ongeveer 420 miljoen jaar geleden) op Aarde: klik
Intessant, het geeft in ieder geval bewijs van hoe lang de eerste brand op aarde is geweest.
Maar bewijs dat er daarvoor nooit iets in vlammen is opgegaan is het natuurlijk niet. Zeker een klein brandje (hoopje ingedroogde algen dat door de bliksem getroffen werd oid) dat een stukje eerder in de tijdschaal gebeurde valt niet echt uit te sluiten (maar is ook lastig te vinden).
Daardoor vermoed ik toch aanzienlijk eerder dan 420 miljoen jaar geleden, gewoon ergens rond het punt dat er genoeg zuurstof in de atmosfeer was om iets te kunnen verbranden. Voor de grote oxygenatie van zeg 650 miljoen jaar terug was het vrijwel onmogelijk, dus moet het eerste vuur ergens tussen de 420 en 650 miljoen jaar geleden gebrand hebben.
Dit is uiteraard alleen geldig voor de aarde, over het hele heelal is het een stuk speculatiever, en kun je wellicht ongeveer de tijd nemen waarin zuurstofproducerende sterren voor het eerst aan hun eind kwamen.