Epstein Barr virus IgM positief maar Viral Load negatief

[Irm]

Hallo,
Ik hoop dat hier iemand mij verder kan helpen.
Dochter van 17 is al geruime tijd erg moe en vaak misselijk. Zij is de afgelopen weken 2x positief getest op Epstein Barr virus (pfieffer)
IgM CMIA   positief
IgG CMIA  negatief
EBNA IgG CMIA  negatief
 
Hierna is er een EBV-DNA viral load test gedaan en deze is negatief.
 
Microbioloog geeft aan dat zij geen pfeiffer heeft en dat het toeval is dat 2x een positieve IgM uit de test komt. Is er iemand die mij kan uitleggen hoe dit kan. Hoe kan een lichaam antistoffen maken tegen een virus dat niet aantoonbaar is.
 
Bedankt alvast voor je reactie.
Irma
I

[Beresteyn]

Er is eigenlijk geen betrouwbare uitspraak te doen op basis van deze resultaten. De resultaten voor IgM, IgG en EBNA IgG zou mogelijk kunnen wijzen op een vroege primaire (mogelijk zeer acute) EBV infectie, maar het zou inderdaad ook kunnen dat het resultaat voor IgM een vals positieve is of een aspecifieke reactie van het immuunsysteem is. In het geval van een vals positieve krijg je een positief resultaat, terwijl het in werkelijkheid negatief is. In dat geval zou er, op basis van deze resultaten, geen sprake zijn van een EBV infectie. Ook de viral load test ondersteunt deze bevinding. In onderstaande afbeeldingen is een algemeen overzicht in welke tijdspanne er normaliter positief getest wordt op verschillende antistoffen na een EBV infectie.
 

csm_Figuur_EBV_c9f0b7f4aa 4943 keer bekeken

                         

ebv-serologie 4943 keer bekeken

Bron afbeelding 1: D.D. Richman, R.J. Withley & F.G. Hayden. Clinical virology. London: Churchill Livingstone, 1997.
Bron afbeelding 2: Maatschap Medische Microbiologie & Immunologie Gelderland.
 
Hoewel de gebruikte test (CMIA) normaliter zeer betrouwbare resultaten geeft, kan daar uiteraard weleens een vals positief resultaat voorkomen. Waardoor dit resultaat veroorzaakt is kun je eigenlijk niet zeggen. Het scala aan oorzaken varieert van meet- en systeemfouten tot geneeskundig unieke situaties zoals het geval is bij immuundeficiënties. Om de meeste vals positieve resultaten uit te bannen kun je een test herhalen, mits de proef correct uitgevoerd wordt. Je kunt uiteraard ook om een second opinion vragen bij een andere medisch specialist, eventueel met aanvullende tests.
 
Dit bericht is puur informatief bedoeld en moet op geen enkele manier worden geïnterpreteerd als alternatieve of bevestigende diagnose. Voor een medisch consult zult u een medisch specialist moeten raadplegen.

[Irm]

Bedankt voor de uitgebreide reactie.
Ik heb nog een aantal vragen; 
 
Moet er altijd binnen 3 weken tijd een verandering in de waarden van het bloed te zien zijn van de IgM EBV. 
 
Kan een virus zich ook zodanig in een lichaam ' verstoppen'  dat het via een test niet aantoonbaar is?
 
Heeft het wel nut om een second opinion aan te vragen voor het testen op antistoffen als er toch geen positieve viral load is aangetroffen? Is het misschien beter om nog een keer een viral load aan te vragen.
 
Als de uitslag een vals positieve of een aspecifieke reactie van het immuunsysteem is waar heeft haar lichaam dan op gereageerd? 
 
Is het niet vreemd dat een lichaam binnen 3 weken tijd,  2x een positieve IgM EBV heeft.  Komt dit wel vaker voor? 
 
 
Bedankt alvast voor je reactie.
Irma
 

[Benm]

Het is niet de bedoeling hier persoonlijke medische problemen te bespreken, en ik neem aan dat die stelregel ook geldt voor familieleden en dergelijke, maar in het algemeen:
 

Kan een virus zich ook zodanig in een lichaam ' verstoppen'  dat het via een test niet aantoonbaar is?

 
Zeker, even aangenomen dat je bijvoorbeeld bloed test om het virus te vinden. 
 
Als een virus zich ergens ophoudt maar op dat moment niets actiefs doet, dan komen er geen detecteerbare stoffen in het bloed terecht. Je zou nog wel antilichamen tegen dat virus in bloed kunnen vinden, maar dat toont alleen aan dat je er ooit mee besmet bent geweest, niet of het nog ergens aanwezig is. 
 
Er zijn genoeg virussen die dat ook daadwerkelijk doen. Herpes simplex 1, dat normaliter koortslippen etc veroorzaakt is een bekende: dat kan zich gedurende zeer lange tijd verborgen houden door een kopie van zichzelf in het dna van zenuwweefsel te plaatsen, en daarna niet meer actief te zijn, laat staan te vinden in bloed. Op dat moment is er geen virus meer aanwezig, maar het dna zit dan wel 'ingebakken' in je eigen cellen, en kan op een gegeven moment weer actief virus gaan produceren. 
 
In de periode waarin het inactief is valt feitelijk niet vast te stellen of je ooit een infectie hebt gehad die volledig genezen is, of dat het zich in je dna geschreven heeft maar momenteel niet actief is... tenzij je precies weet waar het zit, een biopt neemt, en dat op dna nivo onderzoekt. 
 
Dat doet denk ik niemand, gezien de meerderheid van de mensen dit virus ooit gehad heeft en wellicht ook in het dna heeft zitten, maar het normaliter niets doet, en in veel gevallen ook niet extreem gevaarlijk is als het wel wat doet. 

[Beresteyn]

Kan een virus zich ook zodanig in een lichaam ' verstoppen'  dat het via een test niet aantoonbaar is?

 
Jazeker. Als virussen biologische escape-mechanismen bevatten, dan is het mogelijk dat het zich 'verstopt' en niet direct te detecteren is. Een virus kan daarnaast ook ons eigen immuunsysteem misleiden door bijvoorbeeld oppervlakte-eiwitten te produceren die op lichaamseigen moleculen lijken (via evolutie) of het immuunsysteem 'aanvallen' (neutraliseren is een beter woord denk ik) zodat het virus niet aangevallen kan worden. EBV verstopt zich in B-lymfocyten, een type witte bloedcel.
 
Overigens heeft ruim 9 van de 10 volwassenen minimaal één keer een EBV infectie gehad in hun leven. EBV zal na infectie nooit volledig je lichaam verlaten en blijft dus latent aanwezig. Bij de meeste mensen veroorzaakt dat geen problemen, maar het is mogelijk dat het virus ineens weer reactiveert en dat het dan weer wel aangetoond wordt.
 

Moet er altijd binnen 3 weken tijd een verandering in de waarden van het bloed te zien zijn van de IgM EBV. Is het niet vreemd dat een lichaam binnen 3 weken tijd,  2x een positieve IgM EBV heeft. Komt dit wel vaker voor? 
Als de uitslag een vals positieve of een aspecifieke reactie van het immuunsysteem is waar heeft haar lichaam dan op gereageerd? 

 
Nee, normaal gesproken houdt een positieve VCA-IgM enkele weken tot maanden aan. Het is dus mogelijk dat je binnen die 3 weken tweemaal positief getest wordt. Als iemand ooit geïnfecteerd is geweest met EBV maar er nu niet meer actief aan lijdt, dan zul je in de meeste gevallen een positieve VCA-IgG meten en bij een acute/recente infectie of reactivatie een positieve VCA-IgM. Andere medische bronnen melden echter dat bij sommige mensen levenslang een positieve VCA-IgM gemeten kan worden, terwijl er verder geen sprake is van een actief EBV. De resultaten, zoals te zien is in bovenstaande afbeeldingen, zijn dus een goede leidraad voor de meeste patiënten, maar zijn zeker niet eenduidig. 
 
Of er hier dus daadwerkelijk sprake is van een positieve VCA-IgM door EBV infectie of van een vals positieve of een aspecifieke reactie kan men eigenlijk niet met volledige zekerheid zeggen. Als we aannemen dat de tests correct zijn, dan zijn er daadwerkelijk IgM tegen EBV aanwezig. Dat kan veroorzaakt worden door verschillende zaken. Zoals al gezegd: men kan levenslang een positieve VCA-IgM houden zonder last te hebben van een actieve EBV infectie. Zoiets wordt dan pas aangetoond na het krijgen van klachten, maar zou normaal onopgemerkt blijven. Maar het is ook bekend dat het cytomegalovirus gelijkenissen vertoont met EBV, waardoor het immuunsysteem zich soms 'vergist' en VCA-IgM's produceert. Ook is aangetoond dat sommige immuundeficitënties hogere VCA-IgM levels veroorzaakt. Het kan echt van alles zijn.
 

Heeft het wel nut om een second opinion aan te vragen voor het testen op antistoffen als er toch geen positieve viral load is aangetroffen? Is het misschien beter om nog een keer een viral load aan te vragen.

 
Voor medisch advies zult u een medisch specialist moeten raadplegen. Maar wat altijd sowieso een goed advies is bij vermoedelijke EBV infecties is het in de gaten houden van de lymfeklieren.

[Benm]

Virussen hebben zo hun mogelijkheden, absoluut. 
 
De ultieme mogelijkheid voor een retrovirus is om zich in het dna van de gastheer te schrijven, wat ook kan gebeuren in cellen die geslachtscellen produceren. Het schijnt dat pakweg 5% van menselijk dna bestaat uit wat retrovirussen ooit hebben gedaan, maar daarvan is het meeste dusdanig gemuteerd dat het momenteel niet gebruikelijk is dat er daadwerkelijk virussen uit je eigen dna worden gelezen die je vervolgens infecteren.
 
In andere diersoorten komt het overigens wel voor, en het zou in theorie bij mensen ook weer kunnen gebeuren. 
 
Wellicht zou het in mensen ook kunnen gebeuren doordat een mutatie een vorige mutatie ongedaan maakt waardoor het dna dat codeert voor het virus weer wordt afgelezen. Die kans daarop lijkt miniem, maar een mens heeft behoorlijk wat celdelingen nodig om volwassen te worden, en nog veel meer om in leven te blijven (denk aan continu hergroeiende weefsels als huid, slijmvlies, darm-epitheel etc). 
 
Virussen en 'echt levende' organismen hebben zich samen geevolueerd. Bedenk echter wel dat een virus geen organisme is met enige intenties of iets dergelijks, het het evolutionaire succes een vrij delicate balans is van zich kunnen verspreiden, iets dat niet gaat als de gastheer er acuut aan dood gaat of uitsterft. 

[Irm]

Bedankt wederom voor de uitgebreide reactie's
 
 

 Als een virus zich ergens ophoudt maar op dat moment niets actiefs doet, dan komen er geen detecteerbare stoffen in het bloed terecht. Je zou nog wel antilichamen tegen dat virus in bloed kunnen vinden, maar dat toont alleen aan dat je er ooit mee besmet bent geweest, niet of het nog ergens aanwezig is. 
 

 Zouden er dan nog wel klachten van bv vermoeidheid kunnen zijn? Kunnen er dan alleen IgM waarden zijn of moeten er dan ook IgG en EBNA IgG waarden zijn.
 
 

Of er hier dus daadwerkelijk sprake is van een positieve VCA-IgM door EBV infectie of van een vals positieve of een aspecifieke reactie kan men eigenlijk niet met volledige zekerheid zeggen. Als we aannemen dat de tests correct zijn, dan zijn er daadwerkelijk IgM tegen EBV aanwezig. Dat kan veroorzaakt worden door verschillende zaken. Zoals al gezegd: men kan levenslang een positieve VCA-IgM houden zonder last te hebben van een actieve EBV infectie. Zoiets wordt dan pas aangetoond na het krijgen van klachten, maar zou normaal onopgemerkt blijven. 

 
Begrijp ik het goed dat er dan alleen maar IgM waarden aangetoond zijn bij een levenslange positieve IgM. En dus geen IgG en EBNA IgG waarden.
 
 
Er wordt gesteld dat de Igm waarden wel heel vaak positief getest kunnen worden maar de viral Load geeft negatief aan, dus er is geen EBV virus. Uit bovenstaande reactie's begrijp ik dat je dit dus niet zomaar kunt stellen.
 
 
Het blijft voor mij allemaal moeilijke materie maar ik ben blij met jullie uitleg, zodat ik het iets beter snap allemaal.
 
 
 
Bedankt alvast voor jullie antwoord.
 
 

[Beresteyn]

De ultieme mogelijkheid voor een retrovirus [...]

 
Voor de duidelijkheid: EBV is per definitie geen retrovirus, aangezien het virale genoom uit dsDNA bestaat. Ik weet niet of je het zo bedoelde dat EBV een retrovirus zou zijn, maar indien je het wel zo bedoelde dan ben je misschien in de war met de manier waarop EBV infecteert. EBV bevat namelijk ook RNA's in virionen waarmee de eerste fase van infectie van start gaat. 
 

Zouden er dan nog wel klachten van bv vermoeidheid kunnen zijn? Kunnen er dan alleen IgM waarden zijn of moeten er dan ook IgG en EBNA IgG waarden zijn.

 
Dat eerste durf ik niet te zeggen.
 
Als je te maken hebt met een situatie dat de patiënt ooit geïnfecteerd is geweest (zoals de meeste volwassenen), dan wordt er in de meeste gevallen positief getest op zowel VCA-IgG en EBNA-IgG. VCA-IgM komt normaliter alleen tot uiting tijdens een recente infectie of reactivatie van latente EBV, maar wordt blijkbaar in sommige gevallen voor langere tijd (tot levenslang) gemeten, ook tijdens het ontbreken van een actieve infectie.
 

Begrijp ik het goed dat er dan alleen maar IgM waarden aangetoond zijn bij een levenslange positieve IgM. En dus geen IgG en EBNA IgG waarden.

 
Een positieve VCA-IgM titer verwacht je normaliter alleen bij een acute primaire infectie of na reactivatie en zal gedurende en na de infectie geleidelijk weer verdwijnen.
Een positieve VCA-IgG titer verwacht je normaliter vlak na een primaire infectie en zal in de meeste gevallen de rest van het leven aanwezig blijven.
Een positieve EBNA-IgG titer verwacht je normaliter pas later en ook deze zal in de meeste gevallen grotendeels aanwezig blijven.
 
Als de patiënt dus levenslang een positieve VCA-IgM titer, maar een negatieve VCA-IgG en EBNA-IgG titers heeft, dan zou je eerder een aspecifieke reactie of vals positieve verwachten dan een daadwerkelijke EBV infectie. Maar deze patronen, de samenhang tussen al deze factoren, kunnen dus per persoon verschillen. In een wetenschappelijk artikel (Hess, R.D., 2004) van ruim een decennium geleden werd opgeroepen om meer onderzoek te doen naar deze serologische patronen en waarom deze soms kunnen afwijken van wat 'normaal' is. Daar bleek men, toentertijd, al ruim 35 jaar na de vondst van EBV niet toe in staat. In een vrij recent onderzoek (De Paschale, M. & Clerici, P., 2012) bleek dat sommige patronen nog steeds niet te verklaren zijn. De dienstdoende arts zal bij een diagnose dus altijd uitgaan van wat er op dit moment in de literatuur bekend is. De meeste mensen zullen daarmee vrij eenduidig gediagnosticeerd kunnen worden; bij anderen zal het wat lastiger gaan om een conclusie te verbinden aan de resultaten.
 

Er wordt gesteld dat de Igm waarden wel heel vaak positief getest kunnen worden maar de viral Load geeft negatief aan, dus er is geen EBV virus. Uit bovenstaande reactie's begrijp ik dat je dit dus niet zomaar kunt stellen.

 
Hoe vaak het voorkomt weet ik niet, maar dat het voorkomt staat vast. Waarom weet men nog niet, daarvoor zal er meer onderzoek gedaan moeten worden. Overigens wil ik hier niet mee zeggen dat er in dit specifieke geval geen sprake is van een infectie, daarover gaat toch echt uw arts. Maar ja, je kunt niet zomaar uitsluitsel geven bij dit soort 'vreemde' patronen.

[Irm]

Wederom bedankt voor je reactie.
Ik denk dat ik het een beetje begin te begrijpen.
Bij een a-specifieke reactie of vals positieve kun je dan stellen dat er iets gaande is in het lichaam of is je lichaam dan gewoon gezond?
 
Bedankt voor je reactie.

[Beresteyn]

Ja en nee. Onder aspecifieke reacties valt bijvoorbeeld het geval van het cytomegalovirus (bericht #5). In dat geval worden er per ongeluk EBV-specifieke IgM's (VCA-IgM) geproduceerd en zijn ook daadwerkelijk aanwezig in het bloed. Onder false positives vallen de situaties dat er geen VCA-IgM's aanwezig zijn, terwijl de test wel een positief resultaat laat zien.
 
Of je gezond bent in beide situaties is een lastige vraag, want wat is de definitie van gezond. Bij een aspecifieke reactie, zoals in het voorbeeld van het cytomegalovirus, kun je een afweerrespons krijgen tegen het verkeerde virus. Maar de stimulans is er wel degelijk geweest (eiwitten die erg veel lijken op die van EBV) en daar reageert het immuunsysteem dan wel correct op. Je kan dan zeggen dat de stimulans 'ongezond' zou zijn, maar de reactie op die stimulans werkte wel goed en dus zou het immuunsysteem dan weer wel 'gezond' zijn. Maar als ik het heel globaal moet antwoorden zou ik zeggen dat in het geval van false positives er niks aan de hand is in het lichaam; en in het geval van aspecifieke reacties zal het afhankelijk zijn van wat die reactie precies inhoudt en wat voor invloed dat heeft op de omgeving (bijv. worden er cellen onterecht aangevallen of niet).

[Irm]

Hallo,
Wederom erg bedankt voor je reactie.
Aanstaande maandag hebben we een afspraak bij de kinderarts, heb jij nog tips voor vragen die wij zeker moeten stellen (of bloedwaarden/testen waar wij zeker naar moeten vragen).
 
Alvast bedankt voor je reactie.

[Beresteyn]

Een algemeen advies is sowieso openheid van zaken geven. Ik heb geen reden om hier aan te twijfelen, maar zeker op jongere leeftijden wordt niet altijd alles verteld in verband met ongemakkelijkheden of sociaal onwenselijke situaties. Denk aan verborgen zwangerschappen, angsten, (zeer) slecht slapen, etc. Maar ook onschuldig lijkende en onopgemerkte verschijnselen zouden in acht genomen moeten worden, zoals spierpijn, lever- en miltvergrotingen, nierproblemen, etc. Een arts kan alleen werken met het verhaal wat hij of zij te horen krijgt en eventuele testen.
 
Met betrekking tot EBV zou, als de arts het nodig acht (ik betwijfel dit), nog eens een bloedtest kunnen doen naar de serologie (VCA/EBNA antistoffen) en viral load. Eventueel aangevuld met een test naar EBV-specifieke early antigens (EA-IgM/G) en/of een monospot test, hoewel ik me afvraag hoeveel dit zin heeft aangezien beide testen niet volledig betrouwbare resultaten geven voor een EBV diagnose. Maar dat kunt u overleggen met de kinderarts.
 
Naast het bespreken van de mogelijkheid op een EBV infectie zou ik me ook richten op andere mogelijke oorzaken van de symptomen. Vooral vanwege het feit dat de tests voor EBV variatie vertonen kan men op het verkeerde been gezet worden wat vervolgens tot een tunnelvisie kan leiden, terwijl het in werkelijkheid iets heel anders kan zijn dat de klachten veroorzaakt. Nou zijn misselijkheid en vermoeidheid redelijk vage en niet-specifieke aandoeningen die daardoor niet direct te linken zijn aan een ziekte, maar er zouden wel enkele zaken uitgesloten kunnen worden. Denk aan anemie, angststoornissen, hepatitis, nierfalen, ziekte van lyme, chronischevermoeidheidssyndroom of een infectie met Toxoplasma gondii (toxoplasmose). Vooral die laatste twee worden weleens verward met de ziekte van Pfeiffer. En zover het nog niet gebeurd is, een algemene bloedtest waarbij de standaard bloedwaarden (dus niet alleen specifieke antistoffen zoals VCA-IgM, maar wel bijv. de hematocrietwaarde) worden getoetst kan nooit kwaad.
 
Het kan natuurlijk ook zijn dat dat de klachten veroorzaakt worden door iets relatief 'onschuldig' (in de zin van geen ziekte), bijvoorbeeld door psychische druk (depressie, stress, angst, etc.) Ga dat ook na. In ieder geval veel succes en sterkte gewenst!