Maar dat zou dan toch betekenen dat wij vóór het licht zijn uitgereist en nu dus worden ingehaald?
Die gedachtegang hoor je vaker. Kernpunt daarbij is dat er dan van wordt uitgegaan dat het heelal ergens in het centrum van de ruimte ontplofte en uit begon te zetten. Maar de oerknal was geen ontploffing
in de ruimte, maar
van de ruimte. En dat is lastig voor te stellen. Daarom deze analogie (met dank aan Govert Schilling) om het wat beter te begrijpen:
Met veel mensen betreed je een werkelijk gigantisch plein (zo groot je wilt, misschien wel oneindig groot). Iedereen op het plein kijkt naar de grote klokken die overal op palen staan. Afgesproken wordt dat er om 0:00 uur door iedereen tegelijk BOEM! wordt geroepen. Let wel, op het hele (gigantische) plein roept dus iedereen op hetzelfde moment BOEM!
Boem! Is de oerknal, het plein het heelal.
Om het wat makkelijker te maken spreken we af dat de geluidssnelheid 1 m/s is. De klokken springen naar 0:00 en jij roept BOEM! 1 seconde later hoor je de BOEM! van de mensen 1 meter verderop, 2 seconden later hoor je de mensen in een straal van twee meter enzovoort, enzovoort. Je blijft maar BOEM! horen, overal om je heen. Het lijkt of je je midden in het geluid bevindt dat rondom je van steeds verder weg op je af komt. Alsof je in het centrum van de oerknal bent.
Maar wat voor jou geldt, is voor mij -op een andere plek op dat plein- ook zo. Ook ik lijk mij midden in dat geluid, in die oerknal te bevinden, ook voor mij komt het geluid van rondom, seconde na seconde een meter verder weg.
Is er nu een centrum van de BOEM! aan te wijzen? Nee, het geluid ontstond immers overal op dat plein tegelijk en iedereen, waar dan ook op het plein, lijkt zich in het centrum van de knal te bevinden.
Vervang BOEM door de oerknal, geluid en snelheid door de lichtsnelheid, dan heb je een aardige analogie voor de oerknal en wordt het je nu misschien duidelijker, dat wij die nog steeds zien. Hij heeft ons niet ingehaald, hij was er altijd al, overal om ons heen vanaf het begin van de tijd. Na 13,8 seconden hoor je de BOEM! van 13,8 seconden geleden die 13,8 meter ver was. Na 13,8 miljard jaar, zie je de oerknal van 13,8 miljard jaar geleden op 13,8 miljard lichtjaar afstand.
Voor een vollediger beeld moet je je ook voorstellen dat het plein van rubber is en opgerekt wordt. Dat maakt de zaak iets ingewikkelder, maar niet echt anders.
Is het zo wat duidelijker?