Het voorvoegsel ont- (verwijderen van, stoppen van, beginnen van, e.d.), niet te verwarren met on- (niet, slecht) kan op verschillende manier gebruikt worden, hetgeen komt door de verschillende afkomsten van het woord.
Zo kun je het samenvoegen:
1. met een werkwoord: beëindiging van een werking of een verwijdering
Dit ont- komt van het vroegere voorzetsel and(a), dat zoiets als ‘tegen’ betekende. Daaruit is een voorvoegsel met de betekenis ‘tegenstelling’ ontstaan (ontheiligen, ontkomen, ontbinden).
2. met een werkwoord: begin van een spontaan proces
Dit komt van ont- dat zich heeft ontwikkeld uit een vroeger voorvoegsel in- dat ‘beginnen met…’ betekende (ontbranden, ontbijten, ontwaken).
3. met een zelfstandig naamwoord + achtervoegsel -en: verwijdering (ontkurken, ontpitten, ontbladeren)
4. met een bijvoeglijk naamwoord + achtervoegsel -en: beëindiging of begin (ontvetten)
Zoals in de eerste zin hierboven al gemeld geeft het voorvoegsel ont-, ongeacht de herkomst, altijd de overgang van een bepaalde toestand in een tegenovergestelde toestand aan. Er worden zelfs regelmatig nieuwe woorden met ont- gevormd, zo zijn de woord onthaasten en ontbossen vrij nieuw.
vincentcius schreef: ↑za 30 jan 2021, 09:54
....
Is het dan ook negatief als ik tegen iemand zou zeggen . Jij bent onvervangbaar voor dit wetenschapsforum ?
Het woord 'onvervangbaar' is dus het voorvoegsel on- + bijvoeglijk naamwoord, hetgeen duidt op de onmogelijkheid om iemand of iets anders de plaats van iets anders te laten innemen. Hier komt dus duidelijk de betekenis 'niet' van het voorvoegsel on- naar voren.
Lees verder:
https://onzetaal.nl/taaladvies/ont-ontd ... ontvetten/
https://www.dbnl.org/tekst/_taa01419980 ... 1_0210.php