Glazenwasser met prismabril

[jkien]

Vandaag zag ik weer eens de impact van natuurkunde en technologie op eeuwenoude beroepen: dankzij een prismabril kunnen glazenwassers nu eindeloos ramen lappen met een telescoopsteel. Anders kregen ze misschien wel nekkramp.

[CoenCo]

Klopt. Bestaat al heel lang. Ook zekeraars van bergbeklimmers gebruiken vaak zo’n bril. Het is wel even wennen.

Hij is er geloof ik ook andersom, voor mensen die in bed liggen en hun hoofd niet kunnen optillen.

[Xilvo]

Ik begrijp het niet.
Het lijkt of het spiegelende deel bovenaan zit en dat hij zo alleen de grond zit.
Dat zal de bedoeling niet zijn, dus niet zo zijn.

[jkien]

In wikipedia staat een plaatje van de stralengang:

Er is alleen reflectie, geen breking, en dus geen kleurschifting. Het is ingenieus dat het bovenvlak links spiegelt (totale reflectie) en rechts doorlaat. En de bril keert boven en onder niet om doordat de lichtstraal tweemaal reflecteert.

[Xilvo]

Duidelijk!

[OOOVincentOOO]

Goede vraag ik snapte het eerst ook niet.

De stralengang aan het boveneinde hypotenusa is mij nu onduidelijk. Krijg je dan dubbele inwendige reflectie (zeg maar eerst tegen de verticale)? Of is een deel van de verticale zijde math/ruw/opaque gemaakt?

Klopt het als ik zeg dat de bovenste helft van het beeld uitgerekt word en de onderste helft iets gecomprimeerd? De lengte van de stralen gang is een beetje anders. Maar misschien verwaarloosbaar?

Of sla ik de plank mis?

[Xilvo]

Klopt het als ik zeg dat de bovenste helft van het beeld uitgerekt word en de onderste helft iets gecomprimeerd? De lengte van de stralen gang is een beetje anders. Maar misschien verwaarloosbaar?

Het is tweemaal een reflectie aan een vlakke spiegel. Dat geeft geen vertekening.

De optische weglengte van de stralen zal ook gelijk moeten zijn, anders krijg je geen constructieve interferentie.
Omdat in de tekening de invallende stralen loodrecht op het glasoppervlak binnenkomen en de uitgaande eveneens zal ook de lengte in de tekening voor alle stralen gelijk moeten zijn.

[OOOVincentOOO]

Dankjewel inderdaad en erg leerzaam de optische lengwengte (dit begrip was diep weggezakt in mijn hoofd!), de horizontale weglengte voor licht invallend onderin prisma is langer. En de verticale weglengte voor lichtstraal bovenin prima is langer. Weet niet of ik dit correct verwoord is zo in mijn eigen jargon.

Volgens mij kruist de lichtstraal zichzelf in de bovenste helft. Maar dit is een gedachte oefening. Misschien een keer een tekening maken als ik zin heb! EDIT: Of niet nu twijfel ik weer

[jkien]

Wanneer zou de prismabril uitgevonden zijn? Het wikipedia-artikel over belay glasses stelt dat de zekerbril in 2007 uitgevonden werd door Albi Schneider.(1) Je kunt je er iets bij voorstellen, een klimmer die tijdens het zekeren ineens het principe van de prismabril bedenkt. Maar de bewering in wikipedia dat Albi Schneider de uitvinder is werd toegevoegd door een gebruiker met de naam Albi99, dat is verdacht. Misschien heeft hij alleen het gebruik van de prismabril bij het zekeren geintroduceerd.

De bedleesbril is in ieder geval ouder dan 2007, want hij kwam al in 2005 voor in een havo-examen.(2) Via google kom je verder terug in de tijd. Uiteindelijk blijkt de bedleesbril in 1935 uitgevonden te zijn door een Britse oogarts, McKie Reid, voor patienten die lang in bed lagen.(3) Deze prismabril werd bekend als de Hamblin recumbent spectacles, omdat de fabrikant van optische instrumenten Hamblin de bril produceerde en verkocht.

De omgekeerde bedleesbril, die omhoog kijkt, werd al in 1960 bedacht.(4) De bewering in wikipedia dat Albi Schneider de uitvinder is is dus overdreven.

[OOOVincentOOO]

Deze kwam ik nog tegen:

PRISMABRIL, CA. 1920

Bron: https://www.dewonderkamervankampen.nl/i ... il-ca-1920

KLASSE BRIL
Door middel van de ingebouwde spiegeltjes in de prismabril kan de drager ervan om een hoekje kijken. Erg handig wanneer je als patiënt verplicht bent lang op je rug te liggen en toch een boek wilt kunnen lezen. Je legt het boek op je buik en laat je hoofd gewoon op het kussen liggen. Met deze bril op je neus kun je de tijd dan toch een beetje aangenaam doorbrengen, voor zover mogelijk, door je te verliezen in bijvoorbeeld, een meeslepende roman.

Het gebruik van deze bril was natuurlijk niet voor iedereen weggelegd in sanatorium of ziekenhuis. Je moest wel bemiddeld zijn om hiervan gebruik te mogen maken. Deze patiënten lagen dan, zo gezegd, op klasse. Er was een 1e, 2e en 3e klasse en afhankelijk van de hoogte van het salaris, kon men zich via het ziekenfonds verzekeren voor verzorging en verpleging.
Mijn schoonmoeder was werkzaam in de verpleging en kreeg deze bril als aandenken van een patiënt, nadat hij maanden van de bril had 'genoten'. Toen ik zelf in de jaren 60 in de verpleging ging, kreeg ik deze bril van haar!

Ingezonden door:
Gerry de Vos-Ravestein

Geen verdere bron controle gedaan.

[OOOVincentOOO]

Antique prism glass eyeglass

Bron: https://www.worthpoint.com/worthopedia/ ... -534273296

Item Description: This antique pair of goggles isquite unusual. It uses the prism as the lens. Made in France. This is a very early design of projection lens to let users to look at TV or read news paper while lying in bed. On the goggles it has the words "Lunette de Lite, Bte S.G.D.G." engraved on the gold color metal. It is in an excellent condition, and there is no damage to the prisms. Ideal for collectors of unique vintage optics. Still has the original case and it is included in the auction. Nice antique piece for your optometry or optical instrument collections.

Bij de Nederlandse bril kon ik niet goed zien of het echt prisma's of spiegels zijn. Deze bril laat duidelijk de prisma's zien echter zonder jaartal vermeld.

De markering: Breveté SGDG is een type patent dat bestond tot 1964 (Wiki), zoals ik begrijp. Dus deze bril is zeker ouder dan 1964. Misschien is er ergens nog een archief van het betreffende patent vinden.

[jkien]

Deze kwam ik nog tegen:

PRISMABRIL, CA. 1920
Prismabril_870x652.jpg
Bron: https://www.dewonderkamervankampen.nl/i ... il-ca-1920
Geen verdere bron controle gedaan.

Interessant, bij die Nederlandse bril staat "circa 1920", dus die zou eventueel ouder zijn dan de Engelse bril uit 1935. Ik vind de datering van de Engelse bril wel overtuigender, en de Nederlandse bril lijkt qua vormgeving gelijk te zijn aan de Engelse. Maar het is niet ondenkbaar, want in de Eerste Wereldoorlog gebruikte men in de loopgraven periscopen met spiegelende prisma's, dus voor uitvinders was de tijd rijp voor nog meer periscoopachtige toepassingen met spiegelende prisma's.

Elementary Optics and Applications to Fire Control Instruments, 1924, blz 20-26

[OOOVincentOOO]

De historie van de optiek in de periode en aangejaagd door WW1 is interessant. In deze periode ook de transitie naar massa productie.

Stel je voor dat mamma die toentertijd een afkeur prisma mee naar huis mochten nemen uit de fabriek (de pappa's waren aan het front). Men zou dan vol ongeloof zijn wat dit magische stukje glas doet, om een hoek kijken! Indrukwekkend, voor kinderen en volwassenen en dan proberen te verklaren wat men waarneemt. Tegenwoordig is men niet onder de indruk wat mogelijk is, kritiseren/fake noemen is makkelijker dan iets verklaren lijkt de trend, of misschien ook niet.

Both Britain and the United States entered the war utterly dependent on imports of fine German optical glass, with little scientific or manufacturing expertise in what had become a vital strategic material. Yet warfare’s demands sparked intense efforts that transformed those countries into self-sufficient suppliers with a sophisticated lock on glass science.

It hadn’t always been that way. For much of the previous 100 years, optical glass had come mainly from two other countries: the United Kingdom, ... and France...All of that changed abruptly with the work of Carl Zeiss, ... in the late 1800s, which culminated in 1886 with production of technical glass of unprecedented, highly dependable optical quality.

Bron: https://www.optica-opn.org/home/article ... _industry/