SfinxLokeren
Artikelen: 0
Berichten: 1
Lid geworden op: wo 15 jan 2025, 13:48

Artificial Intelligence AI

‘Artificial Intelligence’ wordt verkeerdelijk vertaald als artificiële intelligentie. Een correcte vertaling is artificiële informatiegaring. Dit is een type vertaalfout die vaak voorkomt omdat mensen geneigd zijn woorden letterlijk te vertalen uit een taal die zij niet helemaal beheersen. (Het grappigste voorbeeld komt van een politicus die zei: ‘We hardly worked’ waarmee hij bedoelde dat ze hard gewerkt hadden maar voor engelstaligen betekende het dat hij nauwelijks gewerkt had.)
Het engelse woord ‘intelligence’ zoals in ‘intelligence services’ betekent inlichtingendiensten.
Het nederlandse intelligentie betekent verstand en een intelligent persoon is iemand met een méér dan gemiddeld verstand of IQ.
Dit alles kunt u controleren in het woordenboek.

Mijn bekommernis over die benaming is niet alleen taalkundig. In de wetenschapsbeoefening is het gebruik van correcte definities en correcte vertalingen essentieel.

Ik heb deze vraag ook voorgelegd aan AI (chatGPT) en ik krijg twee antwoorden die mij helemaal niet voldoen:
1. AI blijft de vertaling artificiële intelligentie gebruiken omdat het nu eenmaal ingeburgerd is in het Nederlands. Dit is een voorbeeld van intellectuele luiheid die in wetenschapsbeoefening, maar ook in de betere journalistiek, het onderwijs e.d. niet kan toegelaten worden. Het gebruik van klaar omschreven definities en termen is essentieel. In wetenschappen zoals geneeskunde, rechten, psychologie enz. is het een dagelijks gevecht om juist omschreven begrippen en definities te hanteren om aan goede wetenschapsbeoefening te doen.
2. AI antwoordt ook dat de betekenis van woorden contextueel kan verschillen. Dat is juist in de gewone omgangstaal. Het woord ‘doel’ betekent bijvoorbeeld iets helemaal anders voor een voetballer dan voor een bedrijfsleider. Maar AI heeft niet begrepen dat het gebruik van slecht omschreven begrippen en slordige vertalingen in de serieuze wetenschap ontoelaatbaar zijn.

Verder ben ik van mening dat het foutief gebruik van het woord intelligentie bij het publiek verkeerde verwachtingen creëert alsof AI een intelligente machine is, terwijl het in de eerste plaats een systeem is dat bestaande kennis en informatie produceert.

AI kan dus het beste vertaald worden als Artificiële Informatiegaring. Dit woord bestaat in het Nederlands en het voordeel is dat de alom gekend afkorting AI kan blijven bestaan. Er zijn echter andere vertalingen mogelijk zoals kunstmatige kennisverwerving enz.
Gebruikersavatar
R_Bena
Beheer
Artikelen: 0
Berichten: 364
Lid geworden op: wo 05 jul 2023, 10:23

Re: Artificial Intelligence AI

Intelligence heeft in het Engels, naast de betekenis die jij noemt, ook de betekenis van 'intelligentie'.

Is er sprake van een verkeerde vertaling van de oorspronkelijke betekenis die de grondleggers van artificial intelligence aan het woord gaven, of is het gewoon zo dat de vertaling wel juist is maar dat we eerder zouden moeten spreken van intelligence in de betekenis van 'informatievergaring' omdat de lading de inhoud (nog) niet dekt?
Gebruikersavatar
Xilvo
Moderator
Artikelen: 0
Berichten: 11.146
Lid geworden op: vr 30 mar 2018, 16:51

Re: Artificial Intelligence AI

SfinxLokeren schreef: wo 15 jan 2025, 13:56 ‘Artificial Intelligence’ wordt verkeerdelijk vertaald als artificiële intelligentie. Een correcte vertaling is artificiële informatiegaring.
Nee, de juiste vertaling is 'kunstmatige intelligentie'. Dat is namelijk wat er in het Engels mee wordt bedoeld.

Dat neemt niet weg dan 'kunstmatige informatievergaring' bij huidige vormen als ChatGPT de lading inderdaad beter dekt dan 'kunstmatige intelligentie'. ChatGPT babbelt grotendeels, zonder veel intelligentie, na wat het tegenkomt.
Gebruikersavatar
irArjan
Artikelen: 0
Berichten: 396
Lid geworden op: vr 23 okt 2009, 13:04

Re: Artificial Intelligence AI

Er zijn heel veel discussies in het Engels over de 'intelligentie' van AI. Hiermee wordt weldegelijk 'intelligentie' bedoeld, niet informatiegaring. Ik ben het deels eens dat dit beter de lading dekt. Informatie samenvatten en soort van 'interpoleren' is wat LLMs inderdaad doen. Maar AI houd niet op bij LLMs, het omvat veel meer. Zoals het begrip AGI (Artificial General Intelligence) waarmee (een benadering van) menselijke intelligentie wordt bedoeld. Een definitie voor AI van de Engelse wiki:
"
Artificial intelligence (AI), in its broadest sense, is intelligence exhibited by machines, particularly computer systems. It is a field of research in computer science that develops and studies methods and software that enable machines to perceive their environment and use learning and intelligence to take actions that maximize their chances of achieving defined goals.[1] Such machines may be called AIs.
"
Het woord 'intelligence' is hier een link naar een andere pagina, wat gaat over intelligentie, en niet over informatievergaring.
Gebruikersavatar
R_Bena
Beheer
Artikelen: 0
Berichten: 364
Lid geworden op: wo 05 jul 2023, 10:23

Re: Artificial Intelligence AI

Xilvo schreef: wo 15 jan 2025, 14:14
SfinxLokeren schreef: wo 15 jan 2025, 13:56 ‘Artificial Intelligence’ wordt verkeerdelijk vertaald als artificiële intelligentie. Een correcte vertaling is artificiële informatiegaring.
Nee, de juiste vertaling is 'kunstmatige intelligentie'. Dat is namelijk wat er in het Engels mee wordt bedoeld.

Dat neemt niet weg dan 'kunstmatige informatievergaring' bij huidige vormen als ChatGPT de lading inderdaad beter dekt dan 'kunstmatige intelligentie'. ChatGPT babbelt grotendeels, zonder veel intelligentie, na wat het tegenkomt.
Maar wat is intelligentie precies? Chatgpt moet niet overschat worden, maar de menselijke intelligentie ook niet. Neem je een simpel voorbeeld van schakers op één bepaald vlak, te weten o.a. patroonherkenning: de intelligentie is deels gebaseerd op het vooruit berekenen van zetten, maar het zijn ook weer niet extreem veel zetten die ze vooruit kunnen denken. Bovendien gaat het gepaard met intuïtie. Een hoop zetten worden terzijde geschoven op basis van intuïtie/onmiddellijke patroonherkenning, terwijl een schaakcomputer veel zetten calculeert die de mens intuïtief, of in een fractie van een seconde, als onnodig beschouwt. Maar de brute rekenkracht van schaakcomputers wint alsnog van de mens. De output is dus beter.

Neem je een ander voorbeeld van intelligentie: verbanden trekken/het verbinden van variabelen. In onderzoek kan de gemiddelde mens/student vaak hooguit drie of vier variabelen met elkaar verbinden, te weten de onafhankelijke variabele, de afhankelijke, en nog een modererende of mediërende. Meer dan dat en de meeste mensen komen al in de problemen met de verwerking van informatie.

Persoonlijk vind ik chatgpt nu al superieur aan de mens qua output. Kun je zeggen: hij is soms inaccuraat, maar dat is de mens ook. Ik denk zelfs dat de foutmarge van mensen groter is dan die van chatgpt op basis van de huidige versie. Neem je ook nog in ogenschouw dat mensen ongelofelijk subjectief zijn op veel onderwerpen, hun emoties, politieke kleur, ideologie en persoonlijke smaak laten doorwegen, en heel veel coping hebben (gewoon niet in staat zijn om de waarheid te doorzien danwel te accepteren), dan ben ik qua output helemaal niet zo onder de indruk van de menselijke intelligentie.
Gebruikersavatar
irArjan
Artikelen: 0
Berichten: 396
Lid geworden op: vr 23 okt 2009, 13:04

Re: Artificial Intelligence AI

R_Bena schreef: wo 15 jan 2025, 22:01 Maar wat is intelligentie precies? Chatgpt moet niet overschat worden, maar de menselijke intelligentie ook niet. Neem je een simpel voorbeeld van schakers op één bepaald vlak, te weten o.a. patroonherkenning: de intelligentie is deels gebaseerd op het vooruit berekenen van zetten, maar het zijn ook weer niet extreem veel zetten die ze vooruit kunnen denken. Bovendien gaat het gepaard met intuïtie. Een hoop zetten worden terzijde geschoven op basis van intuïtie/onmiddellijke patroonherkenning, terwijl een schaakcomputer veel zetten calculeert die de mens intuïtief, of in een fractie van een seconde, als onnodig beschouwt. Maar de brute rekenkracht van schaakcomputers wint alsnog van de mens. De output is dus beter.
Er zijn specifieke cases waar een computer beter in is dan een mens idd. Memory is een ander voorbeeld. Of neem het spel 'Go', dat is een neural network. Maar het is geen van alle vergelijkbaar met menselijke intelligentie. De mens heeft generieke intelligentie, een computer bepaald niet. Het punt is dat het schaak computer geen 'Go' kan spelen, noch memory. En chatGPT kan geen van allen. Mensen kunnen in principe alle drie (mits ze het geleerd hebben natuurlijk), plus auto rijden en politiek bedrijven...

De generieke intelligentie (AGI) van de mens vergelijken met specifieke 'intelligentie' van de computer vind ik te marginaal. Het is totaal, maar dan ook TOTAAL iets anders. Echt op geen enkele manier te vergelijken... We zijn met computers nog lang en lang niet in de buurt van AGI.
R_Bena schreef: wo 15 jan 2025, 22:01 Neem je een ander voorbeeld van intelligentie: verbanden trekken/het verbinden van variabelen. In onderzoek kan de gemiddelde mens/student vaak hooguit drie of vier variabelen met elkaar verbinden, te weten de onafhankelijke variabele, de afhankelijke, en nog een modererende of mediërende. Meer dan dat en de meeste mensen komen al in de problemen met de verwerking van informatie.
Wat is je punt hier? Het aantal verbanden dat chatGPT kan trekken is nul. Het kan namelijk niet redeneren. Het geeft je een statistisch meest waarschijnlijk antwoord (plus een beetje ruis om het interessant te maken). Dat is niet hetzelfde als systematisch door opties heen redeneren en een conclusie trekken.

Met andere woorden: voor LLMs is "Een mes en vork zijn drie onderdelen van een motor om mee te kunnen zwemmen" net zo zinnig als "Een verbrandingsmotor bestaat uit een aantal cylinders en een krukas" (zei het een stuk minder waarschijnlijk). Het heeft er geen mening over, het heeft eigenlijk helemaal geen mening, of begrip. Het is ook niet zelfcorrigerend.
R_Bena schreef: wo 15 jan 2025, 22:01 Persoonlijk vind ik chatgpt nu al superieur aan de mens qua output.
Mai oh mai.... heb je ooit wel eens met chatGPT gepraat? Echt niet intelligent hoor....
R_Bena schreef: wo 15 jan 2025, 22:01 Kun je zeggen: hij is soms inaccuraat,
Hij is vaak inaccuraat. En hoe specialistischer (meer niche) de vraag, hoe slechter het antwoord. (ws ook voor politiek gevoelige onderwerpen, maar dat heb ik niet getest).
R_Bena schreef: wo 15 jan 2025, 22:01 maar dat is de mens ook.
Niet op dezelfde manier. Een mens blijft in de meeste gevallen iig consistent (natuurlijk met een hoop gebreken).
R_Bena schreef: wo 15 jan 2025, 22:01 Ik denk zelfs dat de foutmarge van mensen groter is dan die van chatgpt op basis van de huidige versie.
Ik begin me toch af te vragen wie je als vrienden/collega's om je heen hebt 😜. Dat is niet bepaald mijn ervaring...
R_Bena schreef: wo 15 jan 2025, 22:01 Neem je ook nog in ogenschouw dat mensen ongelofelijk subjectief zijn op veel onderwerpen, hun emoties, politieke kleur, ideologie en persoonlijke smaak laten doorwegen, en heel veel coping hebben (gewoon niet in staat zijn om de waarheid te doorzien danwel te accepteren), dan ben ik qua output helemaal niet zo onder de indruk van de menselijke intelligentie.
Ik zou deze stelling toch nog eens heroverwegen... Mensen hebben genoeg gebreken, dat ben ik helemaal met je eens. Maar chatGPT komt echt niet in de buurt hoor....
Gebruikersavatar
jazzer
Artikelen: 0
Berichten: 110
Lid geworden op: ma 03 mei 2004, 22:42

Re: Artificial Intelligence AI

SfinxLokeren schreef: wo 15 jan 2025, 13:56 ‘Artificial Intelligence’ wordt verkeerdelijk vertaald als artificiële intelligentie. Een correcte vertaling is artificiële informatiegaring. Dit is een type vertaalfout die vaak voorkomt omdat mensen geneigd zijn woorden letterlijk te vertalen uit een taal die zij niet helemaal beheersen.
...
Het engelse woord ‘intelligence’ zoals in ‘intelligence services’ betekent inlichtingendiensten.
Het nederlandse intelligentie betekent verstand en een intelligent persoon is iemand met een méér dan gemiddeld verstand of IQ.
...
AI kan dus het beste vertaald worden als Artificiële Informatiegaring. Dit woord bestaat in het Nederlands en het voordeel is dat de alom gekend afkorting AI kan blijven bestaan.
Volgens mij wordt toch intelligentie bedoeld.
Moest het informatiegaring betreffen dan zou dat niet plots "artificiëel" genoemd worden.

Intelligentie is het vermogen zelfstandig oplossingen te vinden.
Dat moeten niet per se ingewikkelde dingen zijn.
De IQ-testen bevatten veel vragen waarin naar patroonherkenning wordt gepeild.
Dat laatste is een van de hoofdkenmerken van AI, wat er eveneens op duidt dat met die "I" ook in het Engels intelligentie wordt bedoeld.
Gebruikersavatar
R_Bena
Beheer
Artikelen: 0
Berichten: 364
Lid geworden op: wo 05 jul 2023, 10:23

Re: Artificial Intelligence AI

Wat is je punt hier? Het aantal verbanden dat chatGPT kan trekken is nul. Het kan namelijk niet redeneren. Het geeft je een statistisch meest waarschijnlijk antwoord
Het doel heiligt de middelen. Hartstikke leuk dat mensen drie variabelen met elkaar kunnen verbinden en daaruit conclusies kunnen trekken, maar ik heb liever een machine die op basis van brute rekenkracht het meest waarschijnlijke antwoord geeft. Ik ben op zoek naar objectiviteit met zoveel mogelijk foutreductie, en niet naar zestien verschillende subjectieve interpretaties van één fenomeen waarvan er maar één waar kan zijn.
Mai oh mai.... heb je ooit wel eens met chatGPT gepraat? Echt niet intelligent hoor....
Ik werk er regelmatig mee. Niet intelligent maar de output is gewoon vaak beter dan die van mensen. Het is uitgebreider, preciezer en accurater op heel veel domeinen. Dat is ook logisch, omdat er zoveel data in gegooid wordt versus de beperkte menselijke capaciteit om zaken te onthouden en informatie op te slaan.
Dat is niet bepaald mijn ervaring...
Dan zou ik toch goed luisteren naar wat mensen de hele dag zeggen en roepen. De overgrote meerderheid roept ofwel onzin of is zwaar gebiast/emotioneel, heeft een enorm beperkte view, en belangrijker, doet beweringen die zelden tot nooit op empirische gegevens gebaseerd zijn. Als wetenschapper weet je dat in principe alles wat beweerd wordt gebaseerd dient te zijn op empirie om zeker te weten dat het waar is, en de meeste beweringen die mensen doen zijn niet gebaseerd op data maar op wat men denkt dat waar is/gevoel/ideologische bias/belangen/beïnvloeding. Mensen nemen de hele dag beslissingen, of doen de hele dag beweringen, of het nu in een sociale context is, binnen bedrijven of in de politiek, en bijna niets van die beweringen en beslissingen zijn gebaseerd op harde data die het kunnen staven, met het gevolg dat er doorgaans maar wat gezegd en geroepen wordt. Chatgpt heeft wél de beschikking over de data.
Maar chatGPT komt echt niet in de buurt hoor
In mijn optiek niet. Pak een simpel voorbeeld van een rijmpje maken op shakesperiaanse wijze, en chatgpt doet het beter. Ik kan nog vele voorbeelden noemen. Ik vind het in de meeste gevallen superieur en betrouwbaarder. Maar dat is uiteraard mijn mening.
Gebruikersavatar
WillemB
Artikelen: 0
Berichten: 670
Lid geworden op: do 20 feb 2014, 17:51

Re: Artificial Intelligence AI

AI is gemaakt door een programmeur, ai zelf is niet intelligent, dat was de maker.
De maker van de software stopt er zijn intelligentie in. Het programma voert domweg
Het algoritme uit, wat vast ligt.
Als een mens achter een loket ga zitten met het zelfde algoritme schema,
Dan zou deze op elke vraag met dit schema op het zelfde antwoord uitkomen.
Het enigste is dat als mens je meer tijd nodig hebt.
Er is dus niets intelligent aan ai, dat blijft alleen de ontwerper.
Gebruikersavatar
Xilvo
Moderator
Artikelen: 0
Berichten: 11.146
Lid geworden op: vr 30 mar 2018, 16:51

Re: Artificial Intelligence AI

WillemB schreef: do 16 jan 2025, 15:49 AI is gemaakt door een programmeur, ai zelf is niet intelligent, dat was de maker.
De maker van de software stopt er zijn intelligentie in. Het programma voert domweg
Zo werkt het niet bij neurale netwerken. Maar dat AI nog nauwelijks intelligentie heeft klopt inderdaad.
Gebruikersavatar
R_Bena
Beheer
Artikelen: 0
Berichten: 364
Lid geworden op: wo 05 jul 2023, 10:23

Re: Artificial Intelligence AI

WillemB schreef: do 16 jan 2025, 15:49 AI is gemaakt door een programmeur, ai zelf is niet intelligent, dat was de maker.
De maker van de software stopt er zijn intelligentie in. Het programma voert domweg
Het algoritme uit, wat vast ligt.
Als een mens achter een loket ga zitten met het zelfde algoritme schema,
Dan zou deze op elke vraag met dit schema op het zelfde antwoord uitkomen.
Het enigste is dat als mens je meer tijd nodig hebt.
Er is dus niets intelligent aan ai, dat blijft alleen de ontwerper.
De belangrijkste reden is dat het simpelweg geen intuïtie heeft. Wat we bij de mens vaak intelligentie noemen is gewoon een vrij scherpe intuïtie, een soort onmiddellijke haast reflexieve patroonherkenning c.q. intuïtie, waardoor heel veel onnodige variabelen en factoren in een fractie van een seconde worden uitgesloten. Je ziet het bij schakers ook. Daar zit allemaal niet een enorme machinerie van denkkracht achter, maar gewoon heel simpele intuïtie. En dat is iets wat AI niet heeft. Die werkt vaak op basis van brute rekenkracht. Maar brute rekenkracht is vroeg of laat superieur aan menselijke intuïtie qua output. We zagen het bij Kasparov versus Deep blue al, en het gaat bij ai ook gebeuren als AGI er is en straks Artificial superior intelligence (SAS).

Dat de output dan niet op dezelfde 'intelligente' manier gecreëerd wordt als bij de mens doet er niet toe. Als mensen mochten kiezen of ze net zo goed als schaakcomputer Stockfish kunnen worden of net zo goed als Kasparov, dan kiezen ze voor Stockfish.
Gebruikersavatar
WillemB
Artikelen: 0
Berichten: 670
Lid geworden op: do 20 feb 2014, 17:51

Re: Artificial Intelligence AI

Neurale netwerken , zijn in de basis het zelfde, alleen op een andere manier
Van samenwerken georganiseerd, ook hier is de maker inelligent.
Het is gewoon een beter bedacht concept om sneller tot een resultaat te komen, meer niet.
Gebruikersavatar
Xilvo
Moderator
Artikelen: 0
Berichten: 11.146
Lid geworden op: vr 30 mar 2018, 16:51

Re: Artificial Intelligence AI

R_Bena schreef: do 16 jan 2025, 16:01 Wat we bij de mens vaak intelligentie noemen is gewoon een vrij scherpe intuïtie, een soort onmiddellijke haast reflexieve patroonherkenning c.q. intuïtie, waardoor heel veel onnodige variabelen en factoren in een fractie van een seconde worden uitgesloten. Je ziet het bij schakers ook. Daar zit allemaal niet een enorme machinerie van denkkracht achter, maar gewoon heel simpele intuïtie. En dat is iets wat AI niet heeft.
Intuïtie is het onbewust toepassen van heel veel ervaringen en herinneringen. Een beginnende schaker heeft dan ook geen intuïtief gevoel wat een goede of slechte zet kan zijn. Intuïtie kan er trouwens ook heel goed naast zitten.

Er is geen principiële reden waarom AI ook geen equivalent van intuïtie zou kunnen ontwikkelen.
Gebruikersavatar
Xilvo
Moderator
Artikelen: 0
Berichten: 11.146
Lid geworden op: vr 30 mar 2018, 16:51

Re: Artificial Intelligence AI

WillemB schreef: do 16 jan 2025, 16:11 Neurale netwerken , zijn in de basis het zelfde, alleen op een andere manier
Het verschil is dat je er geen kennis in hoeft te bouwen, die leert het zelf aan.
Gebruikersavatar
R_Bena
Beheer
Artikelen: 0
Berichten: 364
Lid geworden op: wo 05 jul 2023, 10:23

Re: Artificial Intelligence AI

Er is geen principiële reden waarom AI ook geen equivalent van intuïtie zou kunnen ontwikkelen.
Waarschijnlijk niet, maar we weten er nog niet heel vanaf, hoe die intuïtieve processen precies plaatsvinden, wat intuïtie precies is, etc.

Terug naar “Theorieontwikkeling”