Ger zijn uitleg is nu precies de reden waarom ik niet geloof in groepjeswerk wanneer niet iedereen gemotiveerd is en dat is per definitie het geval op een middelbare school.
Klassikaal onderwijs is ook verre van ideaal. Daar zit in de praktijk in ¾ van de groepen ook ¾ van de leerlingen ¾ van de tijd uit hun neuzen te eten (letterlijk of anders wel figuurlijk). De snelleren kunnen niet verder en de trageren zijn de draad allang kwijt.
Dat is helemaal waar. Ze gaan zich dan vervelen en de lessen verstoren. Het probleem is dat niemand een werkend alternatief heeft gevonden. Ik heb zelf niet het studiehuis meegemaakt maar de geluiden in de media zijn niet bepaald positief. Mijn zus heeft het 'moderne' studeren meegemaakt in Nijmegen. In de praktijk hadden ze er wel veel gesneden in het aantal lesuren maar er bijna niets voor in de plaats georganiseerd omdat er geen geld voor was. Er waren veel weken bij dat ze nog geen 10 uren had. De meesten gaan de overige 30 echt niet aanvullen met zelfstudie, het is naïef om dat te verwachten.
Wat belangrijk is in het onderwijs is flexibiliteit maar tegelijkertijd moet die flexibiliteit strak gestructureerd zijn. Er moet een minimum hoeveelheid werk geëist worden en er moet een bepaalde samenhang tussen de vakken zitten.
Één oplossing zou zijn om terug te gaan naar het ambachtsschool-mulo-hbs-gymnasium systeem terug te keren maar dan wat aangepast aan deze tijd (bijvoorbeeld minder romans lezen en dat vervangen door multimediazaken). De HBS-scholen met enorm goed ingerichte practicumlokalen (naar het schijnt soms zelfs nog beter dan op de universiteiten) en veer ruimte voor eigen experimenten heeft er voor gezorgd dat Nederland veel goede exacte wetenschappers heeft gekregen. Het huidige havo/vwo doet dat niet. Ik denk in ieder geval dat je de mensen die echt niet kunnen of willen leren gewoon een vak moet leren en niet moet lastig vallen met theorie, andersom zijn er leerlingen die enorm goed kunnen leren maar die je beter niet lastig kunt vallen met buitenschoolse vakken (handvaardigheid, tekenen, algemene technieken, verzorging en dat soort zever).
Wat misschien een mooie oplossing zou zijn is het volgende.
Je ziet vaak dat leerlingen in 1 of 2 vakken erg goed zijn en andere vakken juist weer matig kunnen (de beta die geen Frans kan of de alfa die zelfs wiskunde A nog niet aankan). Zou het niet mogelijk zijn om de mavo/havo/vwo af te schaffen en te vervangen door één theoretische leerweg? Als de scholen dan pak hem beet 5 verschillende niveaus zouden aanbieden voor alle vakken en de leerlingen gewoon voor elk van deze vakken het niveau kunnen uitkiezen wat voor hen haalbaar is.
Dit zou enorm veel voordelen geven. Geen enkele leerling heeft het probleem dat het veel te gemakkelijk is of veel te moeilijk is; de echte zwakkeren kunnen de ambachtsschool doen en die 1 op 100.000 voor wie zelfs het hoogste niveau veel te gemakkelijk is, ach dat zijn er zo weinig.
Elke leerling krijgt de kans om het maximale uit zichzelf te halen. Waarom zou iemand die op de mavo zit maar toevallig wel aanleg heeft voor wiskunde en natuurkunde er toe veroordeeld moeten worden om wiskunde ook op het belachelijke simpele mavoniveau te doen? Laat hem lekker wiskunde en natuurkunde op VWO-niveau doen als hij dat aan kan. Er zijn bijvoorbeeld zeer gerenomeerde wiskundigen en natuurkundigen die in Nederland niet het gymnasium hadden aangekunnen omdat ze slecht zijn in talen en het van buiten leren. Ook in Nederland is er een bescheiden voorbeeld; Wubbo Ockels is door zijn dyslexie blijven zitten op het VWO maar slaagde wel met lof voor zijn studie wis- en natuurkunde.
Doordat de leerlingen voor elk vak hun eigen niveau kunnen uitkiezen zijn ze ook gemotiveerder en zullen ze harder werken; self-efficacy is essentieel voor de motivatie, motivatie is essentieel om je eigen te ontwikkelen.
Zitten blijven zou niet meer nodig zijn, je kan altijd voor jouw goede vakken alvast verder met het volgende jaar en voor het slechte vak evt. alvast een certificaat halen voor één niveau lager en dan later alsnog het hogere niveau terug oppakken.
Wat denken jullie ervan? Nu heeft elke school toch ook al dat er minstens 5 klassen per jaar zijn en dat nog maar voor één schoolrichting. Je kan net zo goed de verschillende klassen een verschillend niveau geven. Gaat iemand een studie aan de universiteit doen, eis dan dat hij het hoogste niveau heeft gedaan voor die vakken die hij voor die studie nodig heeft.
Kortom; mijn idee is dat de scholen een groot aanbod geven en dat de leerlingen (samen met de ouders) hun pakket mogen samenstellen, ook en juist op niveau en dat hierbij het niveau voor de verschillende vakken kan verschillen. Door een sterke niveaudifferentiatie toe te passen (5 verschillende niveau's per jaar) hoeft niemand zich te vervelen en komt iedereen aan zijn trekken. Uiteraard moeten er minimumeisen blijven. Het is bijvoorbeeld onwenselijk dat iemand geen Nederlands of wiskunde volgt (of LO
).
Oh, in dat plan zou het hoogste niveau van het vak, ofdat het er nu 5 of van mijn part zelfs meer zijn, dan ook echt erg hoog moeten liggen, zodanig dat bijvoorbeeld maar 2,5 % van de leerlingen het niveau aankan, er zijn immers nog zat lagere niveau's beschikbaar voor wie het niet aan kan.